We hebben te weinig vrije dagen

We hebben te weinig vrije dagen
Niek van Keulen

Wat, hebben Nederlandse werknemers te weinig vrije dagen? Ja, dat is echt zo, in vergelijking met de rest van Europa. Hoog tijd om daar iets aan te doen.

Volgens een recente vergelijking in de Volkskrant scoort Nederland bedroevend laag in de Europese ranglijst van wettelijke vrije dagen en feestdagen per land per jaar. Met twintig vrije dagen voor een fulltimer en acht feestdagen,die met wat pech ook nog eens in het weekend vallen, komen we hier in totaal op 28 wettelijke vrije dagen per jaar.

Bijna net zo weinig als de Grieken

In beide lijstjes (feest- en wettelijk) scoren we laag. Want in Oostenrijk zijn dat er bij elkaar opgeteld 38, tien meer dan in Nederland dus! In Frankrijk en Spanje 36, in Zweden 35, in Denemarken 33, om maar eens een paar voorbeelden te noemen. Alleen Griekenland scoort iets lager dan Nederland.

Cao

‘Ja, maar volgens mijn cao of onze arbeidsvoorwaardenregeling heb ik nu ook al recht op meer dagen,’ zou een aantal werknemers kunnen denken... Dat is waar, ja. En dat is overal zo, ook in andere landen, dus daar lopen we onze achterstand niet mee in.

In Duitsland ligt als voorbeeld het wettelijk minimumaantal vakantiedagen net als in Nederland op 20, maar daar komen er gemiddeld 10 bij via cao’s. In Nederland zijn dat er gemiddeld 5, en daar bovenop komen uiteraard nog de feestdagen. Dat zijn er in Duitsland negen per jaar, één meer dan in Nederland. Oftewel, de gemiddelde Duitse werknemer scoort aanzienlijk meer vrije dagen per jaar dan haar/zijn Nederlandse collega.

Hoe je het ook wendt of keert, Nederland bungelt in Europa onderaan het lijstje met vrije dagen per werknemer per jaar.

Is dat erg?

Ach, er zijn ergere dingen te verzinnen in het leven. Maar in een tijd van schaarste op de arbeidsmarkt wil je als werkgever, naar ik aanneem, toch echt op alle fronten aantrekkelijk zijn voor potentiële werknemers. Je wilt meedenken. In een tijd van een toenemend aantal burn outs – niet alleen voor ouderen, juist ook onder twintigers en dertigers – is vrije tijd, hersteltijd, gezinstijd, hobbytijd, reistijd, noem het hoe je wilt, van levensbelang. Oftewel: een belangrijk ‘selling point’.

Aan de bak!

Tijd dus, beste vakbond, ondernemingsraad en bestuurder om hier eens grondig over na te denken en erover in gesprek te gaan. Op weg naar nieuwe afspraken, betere afspraken. Meer vrije tijd, meer balans tussen werk en privé. Minder stress, minder burn outs. Laat als werkgever ook hier zien dat je het welzijn en werkgeluk van je medewerkers serieus neemt, in constructief gesprek en onderhandeling met vakbond en/of de or.

Voorzetjes!

  • Laten we om te beginnen eens ophouden met de triestige discussie over het inruilen van een christelijke voor een islamitische feestdag. Ben respectvol, voeg die dag gewoon toe als extra vrije dag. Niet of/of, maar en–en zou hier het devies moeten zijn. Hoe simpel kan het zijn.
  • En natuurlijk iedereen elk jaar vrij op 5 mei, om onze – niet vanzelfsprekende – vrijheid ook echt te kunnen vieren. Niet dat zielige eens in de vijf jaar van nu. Dus hup, standaard vrij voor iedereen, elk jaar. Wie op 5 mei noodgedwongen toch moet werken? Gewoon een extra dag bijschrijven op haar/zijn lijst met nog op te nemen vrije dagen. Logisch.
  • Laatste voorzetje: in nogal wat Europese landen worden feestdagen die in het weekend vallen gecompenseerd. Je krijgt dan alsnog een andere dag (of dagen) vrij. Mooi.

Voel je vrij, verken veel verder dan ik ga in mijn drie voorzetjes. Maak er wat moois van samen, op maat voor je eigen organisatie. Misschien vier dagen werken met behoud van vijf dagen salaris? Het gebeurt al, zo hier en daar. Dus aan tafel, open mind, denk out of the box, maak er wat moois van!

Mr. Niek van Keulen is senior-trainer en adviseur van ondernemingsraden en hun gesprekspartners bij MZ Services in Tilburg. Reacties? Niek.van.keulen@mzservices.nl

OR Kennisfestival op 24 november 2022

Hoe kan je als or het beste het adviseren bij besluitvorming over mens en organisatie, zodanig dat je écht wordt gehoord? Je moet dan de arbeidsvoorwaarden kennen van deze eeuw. Jurre de Haan en Thomas Dreessen praten je bij in de workshop 'Moderne arbeidsvoorwaarden'. Natuurlijk is er ook een workshop over de rol van de or op weg naar het nieuwe pensioenstelsel. Volg deze en vele andere workshops tijdens het OR Kennisfestival op 24 november 2022 in de Jaarbeurs, Utrecht. Bekijk het complete programma!

Mr. Niek van Keulen is senior-trainer van ondernemingsraden en hun gesprekspartners bij MZ Services in Tilburg. Contact: Niek.van.keulen@mzservices.nl

Arend van Dam

Omgaan met instemmingsrecht: Zeggen we ja of nee?

Ja of nee zeggen: menige or worstelt ermee als er een instemmingverzoek op de overlegagenda staat. Een 'ja' kan leiden tot onbegrip van de achterban....

Op naar het nieuwe pensioenstelsel: een stappenplan voor de or

Op naar het nieuwe pensioenstelsel: een stappenplan voor de or

Sinds juli 2023 bevindt de Wet toekomst pensioenen (WTP) zich in een transitiefase. In deze periode moeten werkgevers en werknemers nieuwe afspraken...

Wijziging pensioenregeling, kan dat zomaar?

Wijziging pensioenregeling, kan dat zomaar?

Een aantal (ex)werknemers eist dat de werkgever een ingevoerde wijziging van de pensioenregeling terugdraait. De rechtbank Rotterdam stelt zowel de...

Pixabay

Veiligheidsinstructies, niet zomaar een documentje

Hoe leer je? Voor een snel antwoord op die vraag stel ik mensen vaak deze vraag: 'Als je een nieuwe smartphone hebt gekocht, wat doe je dan? Eerst de...

Pixabay

2,6 miljoen werkenden hebben te maken met pestgedrag

Van alle werkenden in Nederland heeft ruim een kwart (27%) weleens te maken met treiteren, pesten, roddelen, uitlachen of ander vervelend gedrag op...

Pixabay

Ordening in het verlof-doolhof?

We zouden de huidige verlofregelingen moeten bundelen en onderbrengen in een nieuwe Wet maatschappelijk verlof. Dat vergroot de uitvoering voor de...

Mogelijk referendum bij overgang nieuw pensioenstelsel

Mogelijk referendum bij overgang nieuw pensioenstelsel

Nieuw Sociaal Contract (NSC), de partij van Pieter Omtzigt, wil dat deelnemers aan een pensioenregeling ervoor kunnen kiezen om niet over te gaan...

Het nieuwe pensioen blijft werk in uitvoering

Het nieuwe pensioen blijft werk in uitvoering

Rentes die in december hard omlaag gingen. Dat is de belangrijkste reden waarom de pensioenuitkeringen nu wat minder riant zijn gedekt dan enkele...