Zelf arbeidsvoorwaarden overeenkomen

Onze werkgever heeft een instemmingsverzoek aan de ondernemingsraad gevraagd vanwege nieuwe arbeidsvoorwaarden voor de bergingsploeg. De huidige cao is enkele jaren geleden eenzijdig opgezegd door de werkgever. Heeft de or de mogelijkheid hierop in te gaan?

Als tussen werkgever en de representatieve vakorganisaties geen arbeidsvoorwaarden worden vastgelegd in een cao, dan staat het de werkgever vrij om met de ondernemingsraad in overleg te treden over de vaststelling van een regeling inzake arbeidsvoorwaarden voor (een deel van) het personeel.

Het staat iedere werknemer vrij om de arbeidsvoorwaarden af te wijzen

Bij het ontbreken van een cao komt de ondernemingsraad in aanmerking als partner om arbeidsvoorwaardelijke afspraken mee te maken. De afspraken die zijn overeengekomen tussen de werkgever en de ondernemingsraad binden echter niet rechtstreeks de werknemers van het bedrijf.

Het staat iedere individuele werknemer vrij om de zo overeengekomen arbeidsvoorwaarden af te wijzen. Werknemers kunnen aan de or en aan de werkgever duidelijk en expliciet communiceren dat die afspraken niet met hen individueel of namens hen zijn gemaakt en dat zij er niet aan zijn gebonden.

Het gevolg is dat de arbeidsvoorwaardelijke regeling die met de or is overeengekomen, niet van toepassing is in de arbeidsrelatie tussen de werkgever en de individuele werknemer die deze afspraken heeft afgewezen.

Een prijskaartje

Aan deze handelwijze hangt wel een prijskaartje. Het staat de individuele werknemer dan weliswaar vrij om met zijn werkgever in overleg te treden over wijziging van zijn eigen arbeidsvoorwaarden (namelijk verbetering daarvan). Maar de werkgever zal niet snel genegen zijn om met betrokkene andersluidende afspraken te maken, aangezien hij hiermee de afspraken op scherp zet die hij met de or heeft gemaakt.

De individuele werknemer die de arbeidsvoorwaardenregeling tussen werkgever en ondernemingsraad afwijst, moet er dus rekening mee houden dat de arbeidsvoorwaarden die op hem van toepassing zijn, blijven gelden op het moment dat de nieuwe regeling had moeten ingaan. Die worden dan als het ware bevroren.

Achterban peilen

De ondernemingsraad doet er goed aan om bij zijn achterban te peilen hoe deze staat tegenover het maken van afspraken over arbeidsvoorwaarden tussen ondernemingsraad en werkgever. Wijst een substantieel deel van de achterban dit af, dan zou de or moeten heroverwegen of het raadzaam is door te gaan met overleg met de werkgever over de totstandbrenging van arbeidsvoorwaardelijke regelingen.

• Bovenstaande vraag is beantwoord via de gratis vragenservice van ORnet, mede mogelijk gemaakt door het CAOP. Heb je ook een vraag? Ga naar de vragenservice.

Lees ook:

• Onderhandelen over arbeidsvoorwaarden: tips voor de ondernemingsraad