Vorige week stak Rutte’s coalitie alle middelvingers op richting verpleegkundigen en anderen in de zorg toen in de Tweede Kamer werd gestemd over een loonsverhoging voor deze onderbetaalde groepen. Hier, een fooi van € 1000,00 en verder niet meer zeuren. Fuck you very much werd nog net niet hardop toegevoegd.
Twee maanden geleden waren ze nog de helden, de onmisbare mensen in de werkelijk cruciale beroepen volgens onze premier, iedereen klapte zich de handen stuk. Terecht: mensen in de zorg hebben zich letterlijk kapot gewerkt voor hun patiënten/cliënten, onder ongekend zware omstandigheden. Wie op tv af en toe naar de ‘Frontberichten’ heeft gekeken heeft het met eigen ogen kunnen zien. En dan nu dit.
Geen daden maar woorden
Onze regering en de coalitiepartijen hebben Feijenoords lijflied verhaspeld: bewust vrees ik. Geen woorden maar daden werd geen daden maar woorden. Het bleef bij woorden. Het zou onze premier, een woordkunstenaar eerste klas, zijn regering en de coalitie sieren als de overwerkte en onderbetaalde sector structureel financieel beter wordt beloond, van applaus en van lovende woorden kan de huur of hypotheek nu eenmaal niet worden betaald. Maar die daden kwamen niet. Te duur …
Door dat gebrek aan daden, aan tastbare waardering, overweegt nu een flink aantal zorgmedewerkers om minder te gaan werken of om er zelfs helemaal mee te stoppen. Precies dat wat we niet nodig hebben.
We hebben juist meer handen aan het bed nodig, meer handen van beter betaalde mensen. Dat kost tijd en geld, je kunt niet zo maar een blik gekwalificeerde mensen opentrekken, de mensen moeten goed opgeleid worden. En we hebben ook nog eens meer bedden nodig: in Duitsland zijn er per 100.000 inwoners 5 keer zoveel IC-bedden als in Nederland. Vijf keer! Daar ontstaat helemaal geen gillende paniek zoals hier als er een sterke toename is van patiënten op de IC’s.
Nederland, één van de rijkste landen ter wereld, heeft een IC-capaciteit op derde-wereldniveau. De zwarte lijst wie een kans krijgt op leven en wie onbehandeld onnodig moet sterven ligt al klaar voor de tweede golf. Bizar.
Die wensen kosten geld … Nou en?
Er gaat nu al veel geld naar de zorg, klopt. Het hoeft vermoed ik ook niet per se heel veel meer te worden. Er is ook nog zoiets als kijken hoe de huidige berg geld besteed wordt: er kan worden geschoven met budgetten. Tijdens de eerste coronagolf is gebleken dat in ‘normale’ tijden veel onnodige handelingen worden verricht in de zorg. Kappen daarmee, daar kan geld weg, vrijgemaakt voor andere doeleinden.
Ik heb verder het vermoeden dat er veel meer kan met zelfsturing door de mensen die het echte werk doen en dus met veel minder onzinnige procedures verzinnende spreadsheetmanagers. Analoog aan KLM kan worden geëist dat wordt gesneden in de inkomens van heelveelverdieners in (de top van) zorgorganisaties. Bij onze ‘nationale trots’ eist de politiek dat als voorwaarde om aan het overheidsinfuus te hangen, waarom niet in de zorg?
Ondernemingsraden en vakbonden: aan de bak
Nu het kabinet het samen met de coalitiepartijen in de Tweede Kamer pijnlijk laat afweten zijn we aangeland bij de andere partijen die verandering teweeg kunnen brengen: ondernemingsraden en vakbonden, in onderhandeling met werkgevers. Ik weet zeker dat ondernemingsraden en bonden binnen de zorg zonder enig probleem nog veel meer mogelijkheden zien om de organisatie slimmer in te richten, om met gelden te schuiven richting ‘het bed’.
Dus aan de bak dames en heren medezeggenschappers, benut je ervaring, je inzicht, je kennis, je bevoegdheid, je macht, kom met goed doordachte voorstellen. Vraag niet alleen om meer geld, kom met een alomvattend plan. Jullie weten als geen ander hoe het anders, beter, slimmer kan. Wees niet lief en afwachtend. Neem initiatief, durf actief, stevig, zonodig keihard te onderhandelen.
Van Rutte cs gaat het niet komen weten we nu, doe het zelf. Ik ben benieuwd wat jullie voor elkaar gaan boksen.
Mr. Niek van Keulen is senior-trainer en adviseur van ondernemingsraden en hun overlegpartners. Contact? nvankeulen@mzservices.nl
Congres Or in de Zorg op 5 oktober: sluit aan bij de veranderingen!
Tijdens het congres OR in de Zorg ga je als or-lid concreet aan de slag met de veranderende rol van de medezeggenschap in de zorg. Bijvoorbeeld in de powersessie: Samenwerking in de zorg en de rol van de or. Want één ding is zeker: niets doen is geen optie.
Bekijk het uitgebreide programma van OR in de Zorg op 5 oktober.
Kennisbank OR in de praktijk
Met de kennisbank OR in de praktijk heb je altijd toegang tot een schat aan tools, adviezen en artikelen voor een succesvolle uitoefening van je or-werk. Probeer het een maand, voor maar 10 euro!
Een andere titel had ook wel gekund, makkelijk scoren en het doet afbreuk aan de inhoud. Jammer!