Het team Arbeidsdiscriminatie van de Inspectie SZW bekijkt of werkgevers beleid voeren tegen discriminatie op de werkvloer. Dat is niet zo eenvoudig als het klinkt.
De bevoegdheden van de inspectie liggen uitsluitend op de werkvloer. Daarom grijpt zij naar het enige middel dat ze heeft: de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).
Rol van de or bij de RI&E
De RI&E is feitelijk een lijst met alle risico’s die werknemers kunnen lopen op het werk. Dat kan gaan om fysieke risico’s, zoals het werken met gevaarlijke stoffen of het risico om te vallen wanneer je op hoogte werkt. Maar het gaat ook om psychische risico’s, de zogenaamde psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Hieronder vallen onder andere werkstress, pesten en discriminatie.
Besluiten over de arbeidsomstandigheden vallen onder het instemmingsrecht en zullen dus altijd goedkeuring moeten krijgen van de ondernemingsraad (of personeelsvertegenwoordiging). De ondernemingsraad heeft daarom instemmingsrecht als het gaat om het vaststellen van de RI&E en het plan van aanpak dat hier verplicht uit voortvloeit. In het plan van aanpak staat wat het bedrijf gaat doen om de risico’s tegen te gaan of te beperken.
Grondig te werk gaan
Bedrijven moeten grondig te werk gaan om te voldoen aan de eisen van de Inspectie SZW te voldoen. Het is niet genoeg om alleen te kijken naar de Arbowet. “U hebt niet middels risico-inventarisatie en -evaluatie beoordeeld of werknemers (kunnen) worden blootgesteld aan psychosociale arbeidsbelasting als gevolg van discriminatie op de werkvloer. Het betreft hier een tekortkoming van artikel 2.15, 1e lid van het Arbeidsomstandighedenbesluit”, zo kreeg een werkgever te lezen.
Wat kan je doen om dat te voorkomen? Neem het personeelsbestand onder de loep, kijk wie op welke gronden risico loopt op discriminatie, leg die risico’s vast in de RI&E en wat er tegen te doen is in een plan van aanpak, en neem die maatregelen voor anti-discriminatiebeleid ook echt.
Discriminatie komt niet voor in de Arbowet
Wie wil kijken wat de wet voorschrijft over antidiscriminatiebeleid, moet goed zoeken. In de tekst van de wetswijziging van 2008 komt het woord ‘discriminatie’ als zodanig niet voor. De werkgever moet zelf uitvinden dat de term ‘direct of indirect onderscheid’ daarop doelt. In het jaarplan Inspectie SZW is discriminatie wel opgenomen, maar onder de verzamelterm psychosociale arbeidsbelasting.
Inspectie kijkt ook naar de geest van de wet
Let op. In principe horen werving en selectie, arbeidsvoorwaarden of ontslag niet tot het werkterrein van de Inspectie SZW. Maar de inspecteurs staan niet helemaal met lege handen als zij willen kijken hoe het op deze terreinen staat met discriminatie, stelt Jacqueline Naafs in haar masterscriptie Arbeidsrecht voor de Universiteit van Amsterdam.
De geest van de wet kan ook uitkomst bieden. Naafs: “De redeneertrant is dat discriminatie bij de arbeidsvoorwaarden en/of bij ontslag aanleiding kan vormen voor een vermoeden van discriminatie in bredere zin die tot PSA leidt. Op grond van zo’n vermoeden kan de Inspectie SZW een onderzoek naar discriminatoir bedrijfsbeleid starten.”
Inspecteer je eigen organisatie
Om het werkgevers makkelijker te maken op het vlak van anti-discriminatiebeleid, heeft de Inspectie SZW inmiddels de zelfinspectietool ‘Werkdruk en ongewenst gedrag’ beschikbaar gesteld.
Bron: Arbo-online.nl
Lees ook:
- Test je kennis van de RI&E
- Or-lid werkt mee aan uitvoering RI&E
- RI&E: Zo krijg je zicht op risico’s
- Bewust ondernemen kan niet zonder RI&E
- RI&E en instemmingsrecht
Meer weten over arbobeleid? Bezoek op 11 december de Studiedag Arbo voor de or!
Kom naar de Studiedag Arbo voor de or op 11 december, met inspirerende voorbeelden, presentatie van onderzoek naar arbobeleid en leerzame workshops voor arbobeleid, bijvoorbeeld de workshop Maak PSA zichtbaar, of Vergroot de invloed van de or bij de arbozorg.
Tip! Doe mee aan het onderzoek naar arbobeleid en vul de enquête in. De resultaten van het onderzoek worden gepresenteerd tijdens de Studiedag Arbo voor de or.
Geef een reactie