Volgens sommige wetenschappers haalt de helft van de kinderen die nu worden geboren zeker de leeftijd van honderd jaar. Het gevolg is dat we ook langer doorwerken. Hoe houden we dat vol?
Joke Dekker, adviseur bij het kennis- en dienstencentrum voor arbeidszaken in het publieke domein CAOP en Corina Hendriks, onderzoeker bij het CAOP, zetten uiteen hoe we in de toekomst werk, leren en vrije tijd beter kunnen afwisselen.
Periodes van werk, zorg, leren en vrij zijn
Vanaf 2022 werken we weer langer. Tot 67 jaar en drie maanden. Het is de eerste keer dat de AOW-leeftijd automatisch stijgt door de levensverwachting. En het zal niet de laatste keer zijn.
Steeds ouder worden betekent nogal wat voor je loopbaan. Doorwerken tot je 75e of …? Dat kan alleen door je leven anders in te richten. Periodes van werk, zorg, leren, langer vrij zijn en re-creatie wisselen zich af. Een puzzel, maar ook aantrekkelijk.
School, werk, pensioen. Vaak gaat het zo. Maar met het ouder worden knelt deze zogeheten ‘three-stage-life-cycle’, zeggen hoogleraren Linda Gratton en Andrew Scott van de London Business School in hun spraakmakende boek The 100-year-life (Bloomsbury, 2016). De honderd halen betekent vooralsnog lang doorwerken om een langere pensioentijd te financieren. De rek gaat er op een bepaald moment uit. En competenties verouderen ook.
Een deel van wat we jong leren, gaat misschien tien jaar mee. Ook de aandacht voor ons ‘immaterieel bezit’, onze gezondheid, familie en vriendschappen kan door een langdurige eenzijdig accent op werken onder druk komen.
Re-creatie
Hoe word je wel goed ouder? De hoogleraren zeggen: ‘wissel cycli van leren, werken en vrije tijd met elkaar af.’ Hard werken onderbreek je met rustiger aandoen en meer aandacht voor je gezin of familie. Je reflecteert vaker op wat je met je leven wil. Nieuwe vaardigheden leren of helemaal switchen?
Gratton en Scott spreken van ‘re-creëren’. Je gaat dan parttime of flexibel werken, of je combineert een baan met een eigen bedrijf. Een 100-jarig leven biedt ruimte voor verschillende loopbaanstappen, voor een echt leven lang leren en, vooral ook, voor een fijner over het leven verdeelde vrije tijd.
Hokjesdenken
Wij vinden de cyclische benadering aantrekkelijk. De mens staat meer centraal. Maak je een ‘verkeerde’ keuze of loop je vast in je werk? Je hebt een tweede kans. Het in hokjes denken neemt af; in een cyclisch leven zegt leeftijd minder over je levensfase of ervaring.
Ouderen gaan weer onderwijs volgen of als ‘junior’ elders aan de slag. Een ‘jongere’ heeft de juiste ervaring voor dat moment. Niet-werken is een transitieperiode voor re-creatie en aandacht voor het immateriële bezit. Ook zin om honderd te worden?
Corina Hendriks is onderzoeker en Joke Dekker is adviseur bij het CAOP.
Lees ook:
TIP! Het werk stelt nieuwe eisen aan de vaardigheden van mensen. Hoe kan de or ervoor zorgen dat mensen gezond en productief blijven? Leer er alles over tijdens de opleiding Or & Duurzame inzetbaarheid.
Wat een modieus gelul!