Partijen in een geschil kunnen geen afspraken maken over de toepasselijkheid van het politieke primaat.
De colleges van B&W van de gemeenten Heerlen, Maastricht en Sittard-Geleen voeren sinds 2011 overleg over de vorming van een shared service center Zuid-Limburg (hierna: SSC). In juli 2016 is hierover aan de ondernemingsraad van de gemeente Maastricht advies gevraagd.
De ondernemingsraad adviseert negatief, omdat er te veel onduidelijkheden zijn, informatie ontbreekt, de adviestermijn te kort is en een sociaal plan ontbreekt. Nadat is medegedeeld dat de voorbereidingen toch doorgaan, stapt de ondernemingsraad naar de Ondernemingskamer.
Het college stelt zich op het standpunt dat sprake is van het primaat van de politiek en de ondernemingsraad dus geen adviesrecht heeft ten aanzien van dit besluit.
Ondernemingskamer
De ondernemingsraad doet een beroep op rechtsverwerking. Dit betekent dat het redelijk en billijk is dat het recht niet meer kan worden ingeroepen. Het beroep van de ondernemingsraad op rechtsverwerking slaagt niet, omdat de Ondernemingskamer zelfstandig een oordeel moet vormen of het besluit onder het primaat van de politiek valt.
Aan het besluit tot vorming van een SSC gaat een politieke afweging vooraf en deze valt daarmee onder het primaat van de politiek. Hierdoor heeft de ondernemingsraad geen adviesrecht ten aanzien van dit besluit. Tot slot oordeelt de Ondernemingskamer dat het toegekende adviesrecht nog niet betekent dat de ondernemingsraad bevoegd is beroep in te stellen tegen het besluit.
Weliswaar staat in artikel 32 lid 4 WOR dat bij een bovenwettelijk toegekend adviesrecht ook het beroepsrecht openstaat, maar dit geldt niet in dit geval. Indien een bovenwettelijk adviesrecht betrekking heeft op een besluit dat valt onder het primaat van de politiek, dan kan de ondernemingsraad geen beroep instellen tegen het door de ondernemer genomen besluit.
Dit is onverenigbaar met de bedoeling van de wetgever. De Ondernemingskamer wijst het verzoek van de ondernemingsraad af.
Commentaar
De Hoge Raad heeft al eens geoordeeld dat het primaat van de politiek prevaleert boven het credo ‘eens advies gevraagd, blijft gevraagd’. Bovenwettelijk toegekende rechten of onverplicht (en vaak onbewust) vragen van advies, biedt in het geval van het politieke primaat de ondernemingsraad dus geen soelaas.
De uitzondering van het primaat van de politiek gaat boven alles: partijen kunnen over toepasselijkheid geen afwijkende afspraken maken.
Ondernemingskamer 20 oktober 2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:4257
Ineke van de Pas is werkzaam bij De Voort advocaten / mediators, i.vandepas@devoort.nl
Tip! Ken jij de rechten en plichten die de WOR geeft aan de ondernemingsraad? De website WOR in de praktijk geeft handen en voeten aan de wet.
WOR, uitgave 2018
Geheel up-to-date: deze herziene uitgave van WOR, Wet op de ondernemingsraden editie 2018. Naast uitgebreide toelichtingen is ook de jurisprudentie bijgewerkt en zijn eerdere wijzigingen nader aangevuld.
Geef een antwoord