De ondernemingsraad van Holland Casino claimt instemmingsrecht over het besluit van de werkgever om van pensioenuitvoerder te wisselen. De kantonrechter Den Haag constateert op 22 mei 2017 dat het besluit al genomen was voordat de or op grond van de WOR instemmingsrecht over dit onderwerp werd toegekend, en wijst het verzoek van de ondernemingsraad af.
Holland Casino heeft met vakbonden Vakbond ABC, de Unie en FNV een cao afgesloten. In het ‘Akkoord Pensioenregeling’ van 24 september 2014 hebben Holland Casino en de genoemde vakbonden (nieuwe) afspraken gemaakt over de inhoud van de pensioenregeling van de werknemers van Holland Casino. Dit akkoord maakt onderdeel uit van de cao.
De pensioenverplichtingen van Holland Casino zijn ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds Holland Casino (‘SPHC’). SPHC is tevens de uitvoerder van pensioenregeling.
Holland Casino heeft het besluit genomen om de uitvoering van de pensioenregeling per 1 juli 2017 over te hevelen van SPHC naar de Stichting Algemeen Pensioenfonds (‘STAP’). De ondernemingsraad beroept zich op de nietigheid van het besluit, omdat hem ten onrechte niet om instemming is gevraagd. Holland Casino voert verweer.
Oordeel kantonrechter
Volgens Holland Casino is het besluit tot wisseling van pensioenuitvoerder genomen voor 1 oktober 2016, toen een dergelijk besluit nog niet instemmingsplichtig was in de zin van de WOR. De kantonrechter constateert dat de vakbond FNV en Holland Casino in een andere procedure, die bij deze rechtbank aanhangig is, strijden over de vraag of de cao er al dan niet aan in de weg staat dat Holland Casino eenzijdig kan beslissen de uitvoering van de pensioenregeling voor de (ex-)werknemers van Holland Casino onder te brengen bij STAP in plaats van bij SPHC.
Uit het verzoekschrift van Holland Casino en het verweerschrift van de ondernemingsraad blijkt dat deze procedure uitsluitend wordt gevoerd voor het geval in die andere procedure beslist zou worden dat voor de FNV geen rol is weggelegd bij de beslissing van Holland Casino om van pensioenuitvoerder te wisselen.
In dat geval kan een rol weggelegd zijn voor de ondernemingsraad en Holland Casino wil in dat voorkomende geval zeker stellen dat de medezeggenschap rondom de besluitvorming op een juiste manier is afgehecht.
Holland Casino stelt dat uitsluitend besloten is tot een wijziging van de pensioenuitvoerder van SPHC in STAP en dat alle overige regelingen en bepalingen met betrekking tot het pensioen, althans voor het moment, ongewijzigd blijven. Van enige inhoudelijke wijziging van de pensioenregeling is geen sprake.
- Tip! Kom naar het congres Medezeggenschap op Koers en volg de workshop Ontdek wat jij moet weten over je bedrijfspensioen.
Andere inhoudelijke wijzigingen van de pensioenregeling
De argumenten van de ondernemingsraad tegenover deze stelling van Holland Casino dat er ook sprake is van andere (inhoudelijke) wijzigingen van de pensioenregeling dan alleen het wisselen van pensioenuitvoerder vindt de kantonrechter niet overtuigend.
Voor de verdere beoordeling zal de kantonrechter er daarom vanuit gaan dat het enkele wijzigen van pensioenuitvoerder voor de beoordeling van dit geschil de enige wijziging is, waarvan moet worden beoordeeld of de ondernemingsraad daarover instemmingsrecht heeft.
Bepalend voor de vraag of in het onderhavige geval de ondernemingsraad instemming gevraagd had moeten worden, is het antwoord op de vraag of het desbetreffende besluit door Holland Casino is genomen voor of na 1 oktober 2016.
Is het besluit genomen voor 1 oktober 2016 dan had de ondernemingsraad geen medezeggenschap op het punt van de wisseling van pensioenuitvoerders. Dan is voor de beoordeling van de vraag of de ondernemingsraad al dan niet instemming had kunnen of moeten verlenen niet relevant of de betrokken aangelegenheid al dan niet inhoudelijk is geregeld in een cao, tenzij de cao-partijen op dat punt specifieke afspraken zouden hebben gemaakt.
Specifieke afspraken in de cao
Is het besluit genomen na 1 oktober 2016 dan had de ondernemingsraad instemmingsrecht, tenzij de betrokken aangelegenheid inhoudelijk geregeld was in een cao. Of er specifieke afspraken in de cao zijn gemaakt of de betrokken aangelegenheid inhoudelijk is geregeld in de cao is onderwerp van de andere procedure die bij deze rechtbank aanhangig is.
Uit diverse stukken concludeert de kantonrechter dat Holland Casino in ieder geval omstreeks eind augustus 2016 de keuze heeft gemaakt voor STAP als nieuwe pensioenuitvoerder. Uit het voorgaande vloeit voort dat volgens de tekst van artikel 27 WOR, zoals dat luidde voor 1 oktober 2016, de ondernemingsraad geen instemmingsrecht toekwam op het punt van de keuze voor een nieuwe pensioenuitvoerder en dat Holland Casino het besluit daartoe derhalve zonder medezeggenschap van de or kon nemen. Nu Holland Casino zodanig kon beslissen kon de ondernemingsraad ook niet de nietigheid van dat besluit inroepen.
Aantekening
De rechten van de ondernemingsraad ten aanzien van het onderwerp pensioen zijn in 2016 uitgebreid en zeker ook verduidelijkt. Voor alle duidelijkheid: bij bedrijfstakpensioenfondsen worden de belangen van de werknemers behartigd door de vakbonden. De ondernemingsraad heeft daar geen (of hooguit een beperkte) rol. Het instemmingsrecht speelt vooral bij pensioenregelingen in de vorm van ondernemingspensioenfondsen en verzekerde regelingen.
De WOR neemt (terecht) als uitgangspunt de invloed van de ondernemingsraad op de arbeidsvoorwaarde pensioen. Pensioen is tenslotte uitgesteld loon. De arbeidsvoorwaarde pensioen is een zaak tussen werkgever en werknemers. Tot zo ver is het overzichtelijk. In de praktijk besteedt de werkgever de uitvoering van de pensioenregeling uit aan een pensioenuitvoerder. Dat brengt een derde partij in beeld.
De ondernemingsraad is formeel geen partij bij de relatie tussen de werkgever en de pensioenuitvoerder. Maar de afspraken tussen die twee kunnen wel degelijk van invloed zijn op de arbeidsvoorwaarde pensioen en het instemmingsrecht. Vandaar de wijzigingen in artikel 27 WOR (lid 1 en lid 7), en het nieuwe artikel 31f WOR.
De wisseling van uitvoerder kan van invloed zijn op de inhoud van de pensioenregeling, en daardoor instemmingsplichtig zijn. Die invloed was er volgens de kantonrechter in dit geval niet. Maar wat voor de beslissing doorslaggevend was, was dat Holland Casino aannemelijk kon maken dat het besluit om van uitvoerder te wisselen al was genomen voor 1 oktober 2016, voordat de rechten van de or werden uitgebreid. Daarmee viel voor de or het doek.
Let op
Sinds de wetswijziging van 2016 zijn de rechten van de ondernemingsraad ten aanzien van afspraken tussen werkgever en de uitvoerder van de pensioenovereenkomst uitgebreid. Zie ook: CAO bindend bij ander pensioenfonds.
Rechtbank Den Haag, 22 mei 2017 ECLI:NL:RBDHA:2017:16492
Dr. R.H. van het Kaar, senior onderzoeker Hugo Sinzheimer Instituut
Dit artikel is gepubliceerd in Rechtspraak voor Medezeggenschap.
Ontdek wat jij moet weten over je bedrijfspensioen
Kom naar het congres Medezeggenschap op Koers op 1 november en volg de workshop Ontdek wat jij moet weten over je bedrijfspensioen.
Zo kom je tot weloverwogen keuzes over de invulling en uitvoering van jullie pensioenregeling. .
Lees ook:
Geef een reactie