De zorgsector in Nederland krijgt op korte termijn te maken met ingrijpende veranderingen. Nieuwe, grote aanbieders staan op het punt met digitale technologie efficiëntere zorg te verlenen. Ondernemingsraden moeten niet in de ban van de gevestigde orde blijven maar zelf een standpunt bepalen over de nieuwe ontwikkelingen. Het is een kwestie van eten of gegeten worden.
Die waarschuwende woorden komen van prof. dr. Wim de Ridder, emeritus hoogleraar toekomstonderzoek en directeur van Futures Studies.
Vraag je af of het bestaande systeem een blijvertje is
De Ridder wijst erop dat grote bedrijven als Amazon en Apple bezig zijn de zorgmarkt open te breken. Zij kunnen dankzij kunstmatige intelligentie en slimme logistiek kwalitatief betere en goedkopere zorgconcepten aanbieden.
‘De gevestigde orde in de Nederlandse zorgmarkt gaat er nog vanuit dat de huidige value based healthcare de goede weg is’, zegt De Ridder. ‘Daarbij wordt de inkoop van zorg toevertrouwd aan zorgverzekeraars. Van de goede werking van dit systeem zijn veel bestuurders en ondernemingsraden overtuigd. Maar kijk ook naar buiten en vraag je af of dit systeem een blijvertje is.’
Businessmodellen die veel minder kosten genereren
Volgens De Ridder werken opkomende zorgaanbieders als Amazon met andere businessmodellen die veel minder kosten genereren dan in de Nederlandse zorgsector gebruikelijk is. De techbedrijven zijn in staat om directe relaties met patiënten op te bouwen en met gedigitaliseerde bedrijfsprocessen de huidige inefficiëntie van de Nederlandse gezondheidszorg weg te nemen.
- Tip: Kom naar het Congres Or in de zorg op 16 april. Prof. dr. Wim de Ridder is er een van de keynotesprekers.
‘Mijn advies is: ondernemingsraad, stel je goed op de hoogte van deze nieuwe ontwikkelingen. Kijk in het licht hiervan ook naar het personeel van je instelling of ziekenhuis en denk na over de toekomst van die mensen. Bepaal je visie en ga vervolgens met het bestuur praten over deze ontwikkelingen. Bespreek wat er aan de hand is.’
Er is niets mis met afkijken
Zorgverzekeraars kunnen nu nog, als inkopers van zorg met een mandaat van de overheid, nieuwkomers weren. Zodra techbedrijven in andere landen op grotere schaal zorg gaan leveren komt ook in Nederland de nieuwe strategie op de agenda, zegt De Ridder.
Er is niets mis met afkijken, zegt hij. De gevestigde zorg kan onderzoeken welke nieuwe technologieën en de strategische implementatie ervan aantrekkelijk zijn.
Lees ook:
- Or 3.0 in de zorg: neem de regie over vernieuwing
- Checklist or in de zorg: mee met de verandering
- Nieuwe rechten voor de cliëntenraad in 2019
Bekijk het uitgebreide programma van Or in de zorg.
‘Aanstormende disruptie’… Na de dreigementen van te weinig handen aan het bed, kwaliteitsverlies, achterblijvende salariëring en steeds hogere opleidingseisen aan steeds schaarser wordende zorgprofessionals, is dit het nieuwe spookbeeld in zorgland? Het zou mooi zijn als de professor man en paard noemt: wat gaat er dan precies aankomen? Je zou namelijk ook een ander perspectief kunnen schetsen: de ontwikkeling van nieuwe zorgtechnologie maakt het mogelijk teveel routinematige handelingen (waar de zorg nu bol van staat) ten behoeve van financiers en politiek, weg te nemen. Zodat zorgprofessionals zich kunnen concentreren op hun kerntaak: het uitoefenen van hun vak! Dat schetst een zorgwereld waarin ook daadwerkelijk minder handen nodig zijn, waarin minder geld hoeft om te gaan en waarin dus de echte aandacht voor patiënten en faire beloning van personeel de voorhand heeft. Natuurlijk moeten zorgorganisaties zich daarbij aanpassen, maar volgens mij hebben de afgelopen decennia laten zien dat zorgorganisaties tot de flexibelste van onze economie behoren. Zo beschouwd zou je kunnen zeggen: de disruptie heeft al lang om zich heen gegrepen en ondernemingsraden zijn al zeer betrokken in dit proces.