Contracten met arbodienstverleners moeten zijn aangepast aan de in 2017 vernieuwde Arbowet. Het basiscontract met een gecertificeerde arbodienst dient op orde te zijn. Een overzicht van de verplichtingen, ook van belang voor de ondernemingsraad.
Het basiscontract stelt minimumeisen aan de overeenkomst tussen arbodienstverleners en werkgevers. Het gaat om rechten en plichten voor de werkgever, de werknemers en de bedrijfsarts. De regels voor het basiscontract komen voort uit de vernieuwde Arbowet, die per 1 juli 2017 in werking trad.
In de vernieuwde arboregelgeving is de betrokkenheid van werkgevers en werknemers bij de arbodienstverlening vergroot en staat preventie nog meer centraal. Zo is de positie van de preventiemedewerker versterkt, heeft de ondernemingsraad een grotere rol gekregen bij het arbobeleid en zijn de randvoorwaarden voor het handelen van de bedrijfsarts aangescherpt.
- Tip: De sessie ‘Contract met de Arbodienst: hoe ga je ermee om‘ tijdens de Landelijke VGWM-dag op 12 maart 2020 maakt duidelijk wat je als or van de arbodienst mag verwachten.
Overzicht verplichtingen
Werkgevers zijn volgens de Arbowet verplicht om zich door deskundigen, zoals de bedrijfsarts, veiligheidsdeskundige, arbeidshygiënist en/of de arbeids- en organisatiedeskundige te laten bijstaan bij het uitvoeren van de volgende taken:
- Ziekteverzuim: deskundige begeleiding is benodigd bij re-integratie, in geval van verzuim door ziekte of gebrek.
- Toetsen van en adviseren over de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E).
- Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO): het regelmatig onderzoeken van arbeidsgebonden gezondheidsrisico’s. Werkgevers zijn verplicht een PAGO aan te bieden, werknemers bepalen zelf of zij hiervan gebruik willen maken.
- Aanstellingskeuring: bedoeld om de medische geschiktheid van de sollicitant te onderzoeken. Een werkgever mag een werknemer alleen in specifieke, uitzonderlijke gevallen laten keuren. De regels hiervoor komen uit de Wet op de Medische Keuringen.
- Toegang tot de bedrijfsarts: in het basiscontract moet staan hoe werknemers toegang hebben tot de bedrijfsarts. Een voorbeeld is het instellen van een open spreekuur.
- Overleg met de ondernemingsraad en de preventiemedewerker: in het basiscontract moet zijn beschreven hoe het overleg van de bedrijfsarts met de preventiemedewerker en de or is geregeld. Deze deskundigen moeten nauw samenwerken. Elk bedrijf moet ten minste één werknemer aanwijzen als preventiemedewerker.
- Bezoek aan de werkplek: de bedrijfsarts moet iedere werkplek kunnen bezoeken.
- Second opinion: de werknemer moet de mogelijkheid hebben een second opinion te vragen aan een andere bedrijfsarts als hij twijfelt aan het advies. De werkgever zorgt dat er voor de second opinion een onafhankelijke bedrijfsarts beschikbaar is. De kosten zijn voor rekening van de werkgever. Over de uitvoering van de second opinion maakt de werkgever afspraken met de arbodienstverlener.
- Klachtenprocedure: iedere bedrijfsarts of arbodienst moet een duidelijke werkwijze of procedure hebben die beschrijft hoe en waar de werknemer eventuele klachten kan indienen over de dienstverlening door de bedrijfsarts.
- Beroepsziekten melden: een bedrijfsarts moet tijd kunnen besteden aan het opsporen, onderkennen, diagnosticeren en melden van beroepsziekten.
- Advisering over preventie: de advisering aan de werkgever door de bedrijfsarts over het voorkomen van gezondheidsklachten moet in het contract beschreven staan.
In de meeste gevallen maken werkgevers gebruik van de vangnetregeling; het sluiten van een basiscontract met een arbodienst. In sommige situaties kan de werkgever zelf bepalen wie hem ondersteunt bij de uitvoering van zijn taken volgens de Arbowet. Het arbo- en verzuimbeleid valt dan onder een maatwerkregeling.
Instemmingsrecht op het contract met de arbodienstverlener
De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht op het contract met de arbodienstverlener. Daarbij gaat het niet alleen om de keuze van de arbodienstverlener; de or heeft ook iets te zeggen over de inhoud van het basiscontract.
Zo moet in het basiscontract zijn beschreven hoe het overleg van de bedrijfsarts met de preventiemedewerker en de ondernemingsraad is geregeld.
De Inspectie SZW controleert de naleving van het basiscontract en kan bij gebreken een boete opleggen. Lees hier meer over de boeteregeling.
Lees ook:
Als VGWM-commissie komt er veel op je af op het gebied van arbeidsomstandigheden en het arbobeleid. Tijdens de Landelijke VGWM-dag op 12 maart 2020 praten onze experts je in één dag helemaal bij over alle belangrijke VGWM-onderwerpen.
Heeft de OR tevens instemming als het lopende contract met de arbodienstverlener (OR reeds mee ingestemd) wordt verlengd en qua inhoud wijzigt door de verplichtingen van de nieuwe Arbowetgeving?.