Met een ledental dat dit jaar onder de 1 miljoen is gezakt zet vakbond FNV bij de cao-onderhandelingen in 2020 weer in op een loonsverhoging van 5%. Die looneis werd ook voor dit jaar gesteld. Volgens de FNV is het ledental door opschoning ‘nipt’ onder het miljoen gezakt, maar uit interne rapportages blijkt dat de vergrijzing voor een versnelde uittocht zorgt.
Die interne stukken zijn in handen gekomen van het FD. Volgens de krant doet het grootste aantal uitschrijvingen onder de leden zich voor bij de senioren. Ook de jongerenbond heeft te maken met een krimp, van 6%. Bij de fusiebond (AbvaKabo, FNV Bouw en Bondgenoten) kwam volgens het FD het ledenverlies tot augustus uit op 39.000, naast een nog te verwachten verlies van 30.000 uitschrijvingen.
De representativiteit van de FNV
Uit de rapportages blijkt dat bij de bond de vrees bestaat dat er een maatschappelijke discussie zal oplaaien over de mate van representativiteit van de FNV. De wijze van vertegenwoordiging van belanghebbenden houdt de gemoederen bezig. Volgens vakbond De Unie zal de huidige vakbeweging binnen 15 jaar verdwijnen en moet gezocht worden naar andere manieren van het verkrijgen van draagvlak. Hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen pleitte onlangs voor radicale maatregelen, zoals een gratis lidmaatschap.
‘We schrijven iedere maand duizenden nieuwe leden in’
In recente publieksuitingen stelt de FNV dat de in het verleden gefuseerde grootste FNV-bonden samen ‘een ongedeelde sterke vakbond vormen’ met nu 800.000 leden. De aangesloten zelfstandige bonden (zoals politiebond NPB en onderwijsbond AOb) zouden samen goed zijn voor bijna 200.000 leden.
Volgens FNV-penningmeester Willem Noordman is het dalende ledental een trend die verband houdt met de bevolkingsontwikkeling in Nederland. ‘Maar we schrijven iedere maand duizenden nieuwe leden in. Waar de FNV sterk is sluiten we betere cao’s af met hogere loonstijgingen. En wat betreft representativiteit: uit alle peilingen en onderzoeken blijkt steeds weer dat 80% van de werkenden steunt wat wij doen. We blijven er alles aan doen om meer jonge leden te werven, met bijvoorbeeld gastlessen op diverse opleidingen.’
‘Gevolgen voor de begroting’
Het teruglopende ledental heeft volgens Noordman gevolgen voor de begroting, maar de bond heeft volgens hem een gezonde financiële positie, ‘met ruim voldoende middelen in kas’ om de terugloop op te vangen.
Noordman stelt dat de belangen van jongeren bovenaan de FNV-agenda staan. Volgens hem is het de FNV samen met jongeren gelukt om het minimumjeugdloon voor een deel af te schaffen. ‘Iedereen vanaf 21 jaar krijgt nu het normale volwassen minimumloon. Dat was 23.’
Minimumloon moet naar 14 euro
De volgende stap is volgens Noordman verhoging van het minimumloon naar 14 euro. Die wens moet binnen drie jaar gerealiseerd zijn. De FNV zegt zich ook weer fors te gaan inzetten op het bestrijden van flexwerk. Dat is voor jongeren nu de grootste belemmering om een normaal leven te kunnen leiden, vindt de bond.
Volgens FNV-bestuurslid Zakaria Boufangacha, moet de vaste baan de norm worden. Er zijn miljoenen werknemers voor wie de arbeidsmarkt niet goed werkt, zegt hij. Hij hekelt ‘het kortetermijndenken’ van werkgevers, waarbij alles draait om winstmaximalisatie. ‘Dat heeft gezorgd voor gigantische concurrentie op arbeidskosten ten koste van de mensen die Nederland echt draaiend houden.’
Loonsverhoging van 5%
Net als de looneis van dit jaar zal de FNV ook in 2020 inzetten op een loonsverhoging van 5% bij de cao-onderhandelingen. Dat geldt als de hoogste looneis in ruim dertig jaar.
Volgens recente cijfers van werkgeversvereniging AWVN komt de werkelijke loonstijging, op basis van de reeds in de marktsector afgesloten meerjarige cao’s die over geheel 2020 doorlopen, uit op 3,3% in 2020. Maar AWVN-beleidsadviseur Laurens Harteveld zegt op basis van nieuwe cao-resultaten ‘niet te durven voorspellen dat we echt over die 3% gaan.’
Lees ook:
- ‘Uitgesloten’ FNV hekelt Xenos en ‘pseudovakbond’ AVV
- Bedrijven ontwijken de Wet cao
- Onderhandelen over arbeidsvoorwaarden: tips voor de or
Medezeggenschap op koers: wat heeft de or aan de cao?
Het congres Medezeggenschap op koers op 7 november leert je alles uit de WOR te halen voor effectieve medezeggenschap.
Bijvoorbeeld met de workshop Wat heeft de or aan de cao? Met onder meer aandacht voor diverse cao-bepalingen en de ruimte die de or heeft om een bedrijfsregeling te initiëren.
Georganiseerde vertegenwoordiging van werknemers bij CAO onderhandelingen is essentieel.
De huidige contributie is veel te hoog. Bonden moeten zelf saneren én net als omroepen met “10-tjes” leden gaan werken; dan komen de leden wel. En wat is er voor dat geld mis met verplicht lidmaatschap. Je draagt als werkende toch ook verplicht pensioen, ww, etc af.
Bonden moeten stoppen met stakingsvergoeding regelingen; het zijn geen verzekeraars.