Hoewel er belangrijke onderwerpen in geregeld zijn, geniet artikel 28 WOR weinig bekendheid. Toch geeft het artikel de ondernemingsraad een bevoegdheid om zelf aan de slag te gaan. Een goede invulling van de stimuleringsplicht is het instellen van een VGWM-commissie.
Door Dennis Schwartz
Met artikel 28 WOR kan de ondernemingsraad direct zelf in actie komen. Het artikel krijgt weinig aandacht, al staan er belangrijke onderwerpen in. Neem de bevordering van naleving van de Arbowetgeving, gelijke behandeling van mannen en vrouwen, het tegengaan van discriminatie en de zorg voor het milieu. Hoe kan de ondernemingsraad dit alles bevorderen?
Enkele handvatten:
Geschiedenis
De term ‘bevorderen’ is sinds de tweede WOR uit 1971 onderdeel van art. 28. Daarvoor had de ondernemingsraad de taak om ‘toezicht te houden op de naleving’ van bijvoorbeeld Arbowetgeving. De wetgever heeft deze term gewijzigd om meer recht te doen aan de taak van de ondernemingsraad. Die is namelijk geen politieagent of Arbo-inspecteur, maar moet zich wel bezighouden met een aantal belangrijke onderwerpen.
Hoe dan?
De kern van art. 28 geeft de ondernemingsraad een bevoegdheid om zélf aan de slag te gaan. Hij hoeft dus niet te wachten op een verzoek van de bestuurder. De or kan deze bevoegdheid oppakken dankzij een aantal instrumenten uit de WOR én uit andere wetgeving.
Allereerst bevordert de or de naleving van de Arbowetgeving en de Arbeidstijdenwet. De ondernemingsraad heeft dus ook een taak en verantwoordelijkheid om een veilige werkomgeving voor werknemers te bevorderen. Bijvoorbeeld door in de overlegvergadering onveilige situaties op de werkvloer aan te kaarten, of daarvoor de bestuurder direct te benaderen. Ook bij arbeidsomstandigheden kan de ondernemingsraad actief zoeken naar mogelijkheden tot verbetering.
De taak voor arbeids- en rusttijden wordt nader ingevuld door de Arbeidstijdenwet. Zo mag de ondernemingsraad zelfstandig contact hebben met toezichthouders van de Inspectie SZW, op grond van zijn taak uit de WOR en de Arbeidstijdenwet.
Artikel 28 als kapstok
Art. 28 lid 2 en 3 lijken bedoeld als een ‘kapstok’. Er kunnen namelijk verschillende bevoegdheden met een andere grondslag aan opgehangen worden. Zo kan de taak tot bevordering van de gelijke behandeling tussen mannen en vrouwen gebruikt worden om informatie te verkrijgen via art. 31 WOR.
Denk aan informatie over de salarisverschillen tussen mannen en vrouwen binnen de onderneming. De resultaten kunnen in de overlegvergadering worden besproken.
Wat betreft discriminatie: in de overlegvergadering kan de ondernemingsraad voorstellen doen om discriminatie te voorkomen bij sollicitatieprocedures. Het initiatiefrecht wordt dan opgehangen aan de stimuleringsbevoegdheid.
Daarnaast is de zorg van de onderneming voor het milieu een onderdeel van de stimuleringsplicht. Daar heeft de or wel een specifieke bevoegdheid gekregen. Op basis van art. 25 lid 1 onder l WOR heeft de ondernemingsraad namelijk een adviesrecht bij voorgenomen besluiten met implicaties voor het milieu.
Stimuleringsplicht invullen: stel een VGWM-commissie in
Een goede invulling van de stimuleringsplicht is het instellen van een commissie Veiligheid, Gezondheid, Welzijn & Milieu (VGWM-commissie). Die commissie heeft als speciale taak om toezicht te houden op de naleving van bovenstaande wetgeving.
Uit recent onderzoek in opdracht van het ministerie van SZW naar de naleving van de WOR blijkt dat 26 procent van de ondernemingsraden zo’n commissie heeft ingesteld.
Conclusie
De stimuleringsbevoegdheid betreft dus een aantal zeer belangrijke onderwerpen in het sociaal beleid van de onderneming. Het is een praktische kapstok voor ondernemingsraden die bijvoorbeeld ‘iets’ willen doen met de inschakeling van arbeidsgehandicapten, maar daarvoor nog een middel zoeken.
Een ondernemingsraad die zijn taak serieus neemt, hoeft niet af te wachten maar zal de onderwerpen uit art. 28 WOR actief oppakken om het sociaal beleid in de onderneming te verbeteren.
Lees ook:
Als VGWM-commissie komt er veel op je af op het gebied van arbeidsomstandigheden en het arbobeleid. Tijdens de Landelijke VGWM-dag op 12 maart 2020 praten onze experts je in één dag helemaal bij over alle belangrijke VGWM-onderwerpen.
Meer lezen over or en gezond werken?
Or en gezond werken is een werkboek waarmee ondernemingsraden, onderdeelcommissies en VGWM-commissies hun eigen positie en strategie ten opzichte van gezond werken kunnen bepalen. Ook or-bestuurders kunnen zich hieraan spiegelen.
Geef een antwoord