Het werk van de ondernemingsraad is belangrijk en veelomvattend. Als or-lid heb je altijd behoefte aan kennis en informatie. De kennisbank OR in de praktijk helpt je met expertartikelen en praktische tips over alle facetten van het werk van de ondernemingsraad.
Als or-lid ben je een gekozen adviseur van de bestuurder. Dan is het goed om te weten hoe je adequaat kunt adviseren. Een hulpmiddel als het adviesmodel van Block is daarbij handig, zoals je hieronder leest. Verder komt de waarde van het pre-advies aan bod, en wat een ‘redelijke’ adviestermijn is. Meer lees je ook over het instemmingsrecht, het informatierecht en het recht op scholing.
Adviesrecht
Stappenplan: vijf fasen in het adviesrecht
De ondernemingsraad kan gevraagd en ongevraagd adviseren, kan onderwerpen op de agenda zetten en initiatiefvoorstellen maken. Or-leden zijn door de achterban gekozen en zijn adviseurs van de bestuurder.
Maar niet elk or-lid is meteen een goede adviseur. Er is meer nodig dan alleen inhoudelijke kennis. Bovendien moet de or in zijn adviezen niet alleen rekening houden met de belangen van de achterban, maar ook het organisatiebelang dienen.
Daarom is het van belang te weten wat goed adviseren inhoudt. Een uitstekend hulpmiddel is het adviesmodel van Block, dat het adviesproces opdeelt in vijf fasen. Dat geeft als een stappenplan elk or-lid houvast bij het adviseren.
In het artikel Vijf fasen in het adviesproces lees je er alles over.
Voorbeeldbrief: pre-advies aan de ondernemer
De ondernemingsraad is meestal niet voor of tegen een voorgenomen besluit. Vaak gaat het om de voorwaarden waaronder het besluit wordt uitgevoerd.
De or kan alle te stellen voorwaarden opnemen in het advies, maar het nadeel daarvan is dat het de onderhandelingsruimte wegneemt. Als de ondernemer de voorwaarden van de or gedeeltelijk overneemt, is er sprake van een besluit dat niet in overeenstemming is met het or-advies.
Beter is het als de or de voorwaarden inbrengt in een fase waarin er nog over onderhandeld kan worden. De or kan dit doen door een schriftelijk pre-advies te formuleren, op basis waarvan in de overlegvergadering onderhandeld kan worden.
Het gaat niet altijd om voorwaarden; de or kan ook inhoudelijke op- en aanmerkingen maken en alternatieven voorstellen. Ook in dat geval vormt het pre-advies een geschikte basis voor onderhandelen.
Hoe kan de or een pre-advies formuleren? Gebruik de Voorbeeldbrief pre-advies van de kennisbank.
Wat is een redelijke adviestermijn?
In de WOR wordt geen termijn genoemd waarbinnen een ondernemingsraad advies moet uitbrengen. In het algemeen wordt aangenomen dat dat binnen een ‘redelijke’ termijn moet gebeuren. Als er over de adviestermijn ondubbelzinnige afspraken zijn gemaakt, zijn partijen daaraan gebonden.
Als or en bestuurder van mening verschillen over de gemaakte afspraken, bij wie ligt dan het initiatief om duidelijkheid te verkrijgen en problemen te voorkomen?
Lees in de kennisbank het oordeel van de Ondernemingskamer in een zaak waarbij een ondernemer door tijdsdruk het advies van de or niet afwacht en een besluit neemt tot uitbesteding van administratieve taken.
Instemmingsrecht
Communicatie bij instemming
Het instemmingsrecht is een sterk recht van de ondernemingsraad bij belangrijke veranderingen van de arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. De or moet goed doorgronden waarmee hij instemt en moet weten wat de achterban ervan vindt.
Dat vraagt om goede communicatieve vaardigheden. Daarbij is het stellen van de juiste vragen essentieel, zeker in het artikel 24-overleg en de gewone overlegvergadering.
Met gerichte vragen kan de or het overleg sturen. In het artikel Communicatie bij instemming wordt de instemmingsprocedure op een rij gezet en worden de verschillende wijzen van vraagstelling toegelicht.
Pensioen: toelichting artikel 27 lid 1 a
Het instemmingsrecht van de or met betrekking tot het pensioen werd op 1 oktober 2016 ingrijpend gewijzigd. De bevoegdheid van de or richtte zich vanaf die datum niet alleen meer op de pensioenuitvoerder. Het instemmingsrecht geldt sindsdien over elk voorgenomen besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van een regeling met betrekking tot een pensioenovereenkomst. Dat is ongeacht waar de pensioenovereenkomst is ondergebracht en dus ongeacht de pensioenuitvoerder.
Lid 1 sub a over de pensioenovereenkomst hangt nauw samen met het gewijzigde lid 7 van artikel 27. Daarin is opgenomen dat het instemmingsrecht met betrekking tot de pensioenovereenkomst ook andere regelingen vervat.
Lees in de kennisbank de toelichting op de wijziging van het instemmingsrecht.
Informatierecht
Informatie verzamelen: de valkuilen en hoe die te omzeilen
Om goed te kunnen functioneren heeft de ondernemingsraad voortdurend informatie nodig. Het recht op informatie is in de WOR vastgelegd, in artikel 31. Informatie is benodigd van de directie, afdelingen en functionarissen, werknemers en de wereld buiten de organisatie.
De juiste informatie verzamelen is niet altijd eenvoudig. Welke informatie is relevant en welke informatie is op welk tijdstip benodigd? De or die altijd van alles op de hoogte wil zijn, zal tegen de eigen grenzen aanlopen. In het artikel ‘Valkuilen voor de or bij het verzamelen van informatie’ lees je wat zoal de valkuilen zijn, en krijg je tips om er niet in te vallen.
Scholing
In hoeverre kan de or beslissen over de eigen scholing?
In welke mate heeft de ondernemingsraad de vrijheid om over de eigen scholing te beslissen? Die vraag stond centraal in een geschil waarbij de Bedrijfscommissie om bemiddeling werd gevraagd.
Een bestuurder en een ondernemingsraad stuiten keer op keer op verschil van inzicht over de invulling van het scholingsrecht van de or. De bestuurder vindt dat voor de or dezelfde werkwijze geldt als voor het overige personeel. Dat betekent dat de bestuurder samen met de or de ontwikkeling van de or vormgeeft. De or kan zich daar niet helemaal in vinden.
Wat is het oordeel van de Bedrijfscommissie? Lees het in: Scholing van de ondernemingsraad. Wie beslist?
- Download de Whitepaper Verbeter je kennis van de WOR (met artikelen uit de kennisbank OR in de praktijk)
Wees als ondernemingsraad goed voorbereid! Met de kennisbank OR in de praktijk heb je altijd toegang tot een schat aan tools, adviezen en artikelen voor een succesvolle uitoefening van je or-werk, met juridische tips en toelichtingen over de meest voorkomende or-zaken. Nu met vrij toegankelijk Coronavirusdossier. Neem nu een abonnement met 50% korting!
Geef een reactie