De coronacrisis vraagt in organisaties mogelijk om aanpassingen van regels en afspraken over arbeids- en rusttijden. De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht bij wijzigingen van de werk- en rusttijdenregeling. Aan een goed besluit gaat ook goed overleg vooraf. Een checklist over vrije dagen en vakantieregelingen.
Vakantieregeling
Er kan een stuwmeer aan vakantiedagen ontstaan als werknemers geen vakantiedagen op willen (of kunnen) nemen. Als recreatie en toerisme weer worden toegestaan bestaat de kans dat iedereen tegelijk op vakantie wil. Een goede vakantieregeling kan dat voorkomen, waarin staat hoe vakantie kan worden opgenomen en in welke periodes. Daarin is ook uiteengezet wanneer een werkgever een verzoek kan weigeren.
De ondernemingsraad heeft op grond van art 27 lid 1 onder b WOR instemmingsrecht bij de invoering van een arbeids- of rusttijdenregeling of vakantieregeling.
-
- Lees ook: Vakanties verzetten vanwege coronacrisis?
- Tip: De Or wetgeving en actualiteitendag op 10 juni, een live online seminar, brengt je helemaal op de hoogte van de nieuwe wet- en regelgeving met betrekking tot corona en de laatste ontwikkelingen.
Verplichte vrije dagen
De ondernemingsraad heeft ook instemmingsrecht bij het aanwijzen van een of meer verplichte collectieve vrije dagen. De FNV wijst erop dat in de cao opgenomen kan zijn dat de werkgever een aantal verplichte vrije dagen kan afspreken.
ADV opnemen
Een werkgever mag werknemers niet verplichten hun adv op te nemen; stimuleren is wel toegestaan. De regels over het ontstaan en opnemen van adv zijn meestal opgenomen in de cao. Hierbij kan ook een rol zijn aangegeven voor de or.
Plus/min-uren of jaarurennorm
Bij bedrijven die een plus/min-urensysteem of jaarurennorm gebruiken worden te veel gewerkte uren (plusuren) en te weinig gewerkte uren (minuren) bijgehouden en tegen elkaar weggestreept.
In deze tijden van corona komt het volgens de FNV voor dat werknemers naar huis worden gestuurd en gevraagd min-uren te schrijven. Maar de bond stelt dat het plus/min-urensysteem is bedoeld voor een normale werksituatie en niet voor de huidige crisissituatie. ‘Ook horen we dat werknemers naar huis worden gestuurd maar dat ze hier geen min-uren voor mogen schrijven tegen de al opgebouwde plusuren. De werkgever heeft liever dat ze de (dure) vakantie- of adv -uren opnemen.’
De vakbond vindt dat de werkgever eerst moet kijken naar mogelijkheden om dit op te vangen, zoals bijscholing of tijdelijk ander werk verrichten. De werkgever kan mogelijk ook gebruik maken van de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW).
Vakantie-uren opnemen
Als thuiswerken leidt tot minder werkuren kunnen werkgevers misschien vragen of de betrokken werknemer hiervoor vakantie-uren wil opnemen. Maar het thuiswerken is geen zelfgekozen situatie en kan niet leiden tot een verplichte opname van vakantie-uren.
Contact met de achterban
Zorgen over en gewenste aanpassingen aan arbeids- en rusttijden vragen om goed en regelmatig contact tussen werkgever, ondernemingsraad, toezichthouders, vakbonden en de achterban.
Lees meer hierover in: ‘Or, bewaar de rust en blijf kritisch over arbeidsrechten’
Lees ook:
Kennisbank OR in de praktijk
Wees als ondernemingsraad goed voorbereid! Met de kennisbank OR in de praktijk heb je altijd toegang tot een schat aan tools, adviezen en artikelen voor een succesvolle uitoefening van je or-werk, met juridische tips en toelichtingen over de meest voorkomende or-zaken. Nu met vrij toegankelijk Coronavirusdossier.
Tip! Het OR Jaarboek 2020
Het OR Jaarboek 2020 geeft helder en bondig een praktische uitleg aan bevoegdheden, werkwijze en faciliteiten van de ondernemingsraad. Het boek helpt ieder lid van een ondernemingsraad om efficiënt en snel de informatie te vinden die hij of zij nodig heeft.
Wij zijn benieuwd wat wij als OR kunnen doen aan de vakanties die opgenomen zijn, waarbij met andere collega’s een werkafspraak is overeen gekomen (opvullen van het rooster van de vakantievierder). De huidige vakantuevierder moet nood gedwongen zijn/haar vakantie annuleren maar kan niet terug in het rooster omdat dáár collega’s staan. Als de vajantiedagen niet toereikend zijn, kan hij/zij niet op een later tijdstip vakantie nemen.
Wij zouden graag willen weten in welk Wetsartikel staat dat in het geval van ‘geen zelfgekozen situatie thuiswerken de werkgever ons niet kan verplichten tot opname van vakantie-uren’. Onze werkgever probeert ons dit nu namelijk wel op te leggen.