Brilletje

Een van de lastige maar wel heel belangrijke zaken voor een ondernemingsraad is om voldoende overzicht te hebben en te houden van waar het werkelijk om gaat bij ingrijpende besluiten over hun organisatie. De verleiding is altijd om te kijken met de bril die je gewend bent: de bril van werknemer, de bril van je afdeling of van je vestiging of bedrijf. Als je adviesaanvraag het nodig maakt dat je breder kijkt, kan dat lastig zijn.

Het probleem van het verkrijgen van de juiste focus is gelukkig niet voorbehouden aan ondernemingsraden. Adviseurs hebben er ook ernstig last van. Zo zal de gemiddelde financiële specialist eerst naar de centen kijken als hij een willekeurig plan voorgelegd krijgt. Zelf ben ik geneigd om alles naar de strategie van de onderneming te vertalen en dat is lang niet altijd terecht. Heel vaak wordt er gereorganiseerd omdat iets goedkoper kan. Niks geen strategie, maar vanuit kennis van je proces inzien dat het anders kan.

Je bekijkt alles door je eigen bril

Doordat je als mens de neiging hebt om alles te zien met je eigen bril, mis je weleens iets. Dat heb je helemaal als je ouder wordt, terwijl je dat zelf iedere dag niet zo vreselijk voelt. Brillen slijten niet, die zien er vaak na jaren best nog wel goed uit. Dat je ogen achteruit gaan en je bril niet meer goed werkt, merk je pas na een tijdje.

• Tip! Keynotesprekers Wim van Rooijen en Jan-Henk Bouman schudden je tijdens de digitale Landelijke Or-dagen verbaal wakker en geven je adaptieve vermogen een boost. Bekijk het programma van de Landelijke Or-dagen op 25 en 26 november, een digitaal event.

Onlangs adviseerde ik een ondernemingsraad over een flinke verandering in de onderneming. Ik ging ervan uit dat de mensen in die raad 100 procent betrokken zouden zijn. Maar dat bleek niet het geval, tenminste niet volgens mijn definitie. Met als resultaat dat we flink langs elkaar heen praatten, en over en weer gefrustreerd raakten. Ik was in hun ogen een aardige oude zeurpiet, terwijl zij er in mijn ogen geen bal van snapten. Geen goede werkrelatie.

Wat was er aan de hand?

Vanuit mijn heilige geloof in medezeggenschap en met mijn blik scherp op de strategie van de onderneming was ik vertrokken op mijn missie. En dat was: deze or een geweldig advies uit te laten brengen, dat de raad ook fantastisch zou positioneren bij de implementatie van het traject. Zoals het hoort. Mijn bril zat netjes gepoetst, stevig op mijn neus, om bij de hiervoor geïntroduceerde beeldspraak te blijven.

De leden van de ondernemingsraad waren relatief jong en hadden niet de illusie dat ze de 30 tot 40 jaar tot hun pensioen vol zouden maken bij deze werkgever. Hun betrokkenheid lag zeker wel bij het bedrijf, maar vooral ook bij henzelf en hun collega’s. Zij wilden vooral die toekomst goed geregeld hebben. Want ze wisten dat ze hun werkende leven hier echt niet vol zouden maken. Ze zaten wat minder in over de continuïteit van de onderneming waar ik met mijn oude strategiebril ferm op de neus, veel teveel op gefocust was.

In een tijd waarin alles flexibel is en waar rendement op korte termijn voor de aandeelhouders meestal centraal staat, is een lange termijn blik voor een OR niet langer per se het beste. Die les had ik echt al eerder geleerd. Maar ik herkende dat hier niet. En strategie is een mooi thema, maar niet voor de OR. Het leven is vaak ingewikkeld maar soms ook echt niet. Kwestie van een ander brilletje opzetten.

OR in de praktijk

Kennisbank OR in de praktijk

Wees als ondernemingsraad goed voorbereid! Met de kennisbank OR in de praktijk heb je altijd toegang tot een schat aan tools, adviezen en artikelen voor een succesvolle uitoefening van je or-werk, met juridische tips en toelichtingen over de meest voorkomende or-zaken. Nu met vrij toegankelijk Coronavirusdossier. Neem nu een abonnement met 50% korting!