Zweden zien af van overname Tata Steel IJmuiden

Het Zweedse staalbedrijf SSAB ziet af van de overname van hoogovencomplex van Tata Steel in IJmuiden. De voordelen van de overname wogen volgens de Zweden niet op tegen de investeringen die nodig zijn om het bedrijf te verduurzamen. De or van Hoogovens IJmuiden heeft teleurgesteld gereageerd.

‘We hebben Tata Steel IJmuiden zorgvuldig geëvalueerd en zijn tot de conclusie gekomen dat een overname om technische redenen lastig zou zijn’, laat SSAB-topman Martin Lindqvist weten. Hij geeft aan dat de Nederlandse activiteiten niet goed zijn te combineren met de duurzaamheidsstrategie van het Zweedse bedrijf.

Aankoop levert geen voordeel op

Het afketsen van de overname zou vooral zijn ingegeven door de grootaandeelhouders van SSAB. Zij zouden geen voordeel zien in het kopen van een dure staalfabriek in West-Europa, waar het werkterrein van SSAB nu met name Scandinavië is. Ook zouden ze niet goed inzien hoe de overname zou passen bij het duurzaamheidsbeleid van SSAB.

• Tip! Met de Verdiepingscursus Advies- en instemmingsrecht weet je veel sneller wat wel en niet valt onder het adviesrecht of onder het instemmingsrecht. Ook heb je dan duidelijker voor ogen wat het voorgenomen besluit exact inhoudt en welke gevolgen dat voor de werknemers heeft.

De Zweedse staalproducent staat bekend als een van de groenste fabrieken in Europa. Het bedrijf wil staal maken met waterstof. Hoogovens in IJmuiden gebruikt daarvoor met name fossiele brandstoffen en is hierdoor een van de grootste uitstoters van CO2 in Nederland. Het bedrijf wil de productie veranderen door andere technieken, zoals de opslag van kooldioxide.

Hoogovens moet schoner werken

Onder druk van CO2-heffingen en het Europese emissiehandelssysteem moet de fabriek haar CO2-uitstoot flink verlagen. IJmuiden werkte al langer aan plannen om de fabriek schoner te maken. Daarbij hoort ook het omstreden plan om CO2 op te slaan onder de Noordzee. Overname van Hoogovens zou een miljardeninvestering vergen van SSAB om de productie ingrijpend te veranderen.

‘Zeer onaangenaam verrast’

Cinta Groos, de recent aangetreden nieuwe voorzitter van de cor van Tata Nederland, laat weten ‘zeer onaangenaam verrast’ te zijn door het afhaken van SSAB. ‘Het is heel spijtig. We waren bezig met verduurzamen, ook met het oog op een mogelijke overname, maar dat zijn processen die lang duren. SSAB leek ook goed complementair qua producten. Het leek echt op een goede stap voor een goede verdere toekomst.’

Overname door SSAB had de Hoogovens verlost van het zwaar verlieslatende Britse deel van Tata Steel. Groos verwacht dat het loskoppelen van het Britse deel toch gewoon doorgaat. Mede hierom waren de vakbonden en regeringspartijen gematigd positief over de overnameplannen.

Banenverlies dreigt opnieuw

Ondertussen stapelen de problemen bij de Hoogovens zich op. De staalindustrie is hard geraakt door de coronacrisis, en in IJmuiden dreigt al langer baanverlies. Vorig jaar werd een reorganisatie aangekondigd waarbij meer dan 1000 banen zouden verdwijnen. Die plannen, en het vertrek van de geliefde topman, leidde tot in totaal 24 dagen van stakingen. Eind augustus maakten de vakbonden opnieuw harde afspraken over een baangarantie, tot 1 oktober 2026. Een maand later werd bekend dat er toch 830 tot 850 arbeidsplaatsen moesten verdwijnen. Onlangs concludeerde de Randstedelijke Rekenkamer dat het provinciale toezicht op de Tata-activiteiten in IJmuiden beter moet. Aanleiding zijn de aanhoudende discussies over milieuvervuiling door de fabriek. Er werken tussen de 13.000 en 14.000 mensen bij Tata, de meesten werken in IJmuiden.