Medezeggenschap kent vele vormen: mijn ontdekkingsreis als or-lid

Ongeveer 4 jaar geleden maakte ik voor het eerst kennis met medezeggenschap. Niet veel later mocht ik mij or-lid van het UMC Utrecht noemen. Als nieuw lid wordt je door-leden die al langer in de or zitten meegenomen in de gebruiken, procedures en het proces van de or.

De werkwijze neem je op dat moment aan als standaard. Eerst leer je het proces kennen, daarna kun je je verdiepen in inhoud. Mijn vernieuwende blik schoof ik dus nog maar even opzij, eerst ervaren hoe het allemaal in zijn werk gaat. Ik draaide al snel zelfstandig mee in de or, al doende leert men was mijn motto. Pas toen ik zowel het proces begreep, als op inhoud wat ervaring op had gedaan kwam er ruimte om na te denken over verandering. Is de manier waarop we nu werken, en al lange tijd zo doen, nog wel de meest passende?

Verantwoordelijkheid

Ik weet nog goed dat ik als nieuw or-lid dacht, wat een enorme verantwoordelijkheid hebben  we eigenlijk. Onze or telt 25 leden, in het UMC Utrecht werken inmiddels meer dan 12.000 medewerkers. Al die medewerkers zouden wij als or moeten vertegenwoordigen. Als je snel rekent komt dat neer op 480 medewerkers per or-lid, dat is nogal wat!

• Tip! Ontwikkel jezelf als ambtelijk secretaris, en help tegelijkertijd ook je or professioneel vooruit. Hoe? Ga naar de Studiedag Ambtelijk Secretaris, op 30 september 2021 in de Jaarbeurs, Utrecht. Check het programma en reserveer je plek!

Contact met de achterban

Hoe onderhoud je dan contact met al die medewerkers? Weten zij ons wel te vinden en kunnen we voldoende draagvlak creëren voor het werk dat wij als or doen? We hebben tenslotte de input van medewerkers nodig om de juiste vragen te kunnen stellen, problemen te signaleren en voorgenomen beleid te toetsen.

Toen ik in de or kwam werden er al dingen gedaan om contact met de achterban te onderhouden, zoals werkbezoeken en het uitsturen van medewerker enquêtes. Maar doen we wel genoeg om die grote verantwoordelijkheid te kunnen dragen? Daar begon ik aan te twijfelen.

Verandering kost tijd

Ik had hierover leuke gesprekken met or-leden, ook zij zagen het belang van meer contact met de achterban en leken enthousiast om indien nodig hiervoor de bestaande werkwijze aan te passen. Maar tot een concreet plan met voorstellen kwam het eigenlijk nooit. Een werkgroep opstellen was lastig want de or-leden waren te druk.

Nu, na de or-verkiezingen, zie ik hetzelfde opnieuw gebeuren. De nieuwe leden zijn bezig met het leren over proces en inhoud, en hebben nog geen ruimte om na te denken over verandering. Daarnaast geven de or-leden aan al tijd te kort te komen bij het behandelen van stukken. Extra ingestelde commissies, die mijns inziens nodig zijn om de kwaliteit van ons werk te waarborgen, worden moeizaam gevuld. Wanneer een extra tijdsinvestering wordt gevraagd lijkt het enthousiasme voor het onderwerp snel weg te ebben.

Medezeggenschap kent vele vormen

Inmiddels ben ik er door de gesprekken die ik heb gehad achter gekomen dat medezeggenschap vele vormen kent. Als or heb je veel ruimte om hierin zelf keuzes te maken. Ik ben ervan overtuigd dat andere vormen van medezeggenschap ook een besparing van de or tijd kunnen opleveren en het werk als or-lid uitdagender kunnen maken. Misschien ook wel beter toegerust op je eigen kwaliteiten als or-lid. Verandering kost tijd. Maar, als we niet investeren gaat er ook niets veranderen. Deze discussie hebben we nu, na enkele inspirerende voorbeelden, opnieuw aangezwengeld. Hopelijk komt het nu tot concrete plannen en vinden we een vorm die goed bij ons past, ik ben benieuwd!

Marloes Steenhuisen is lid van het dagelijks bestuur van de ondernemingsraad van het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU), en bestuurslid van de Nederlandse Vereniging voor Medezeggenschap (NVMz).