Hoofddoekje verbieden kan, onder strikte voorwaarden

Werkgevers mogen hun mensen verbieden om op het werk hoofddoekjes en andere religieuze symbolen te dragen. Mits die interne regel geldt voor alle uitingen van alle werknemers. Dat heeft het Europees Hof van Justitie bepaald.

Het Hof gaf werkgevers eerder al de ruimte om van hun werknemers te vragen zich neutraal te kleden. Als die regel tenminste voor al het personeel geldt. En niet specifiek is bedoeld om bijvoorbeeld moslima’s te beletten een hoofddoek te dragen of christenen om een kruisteken te dragen. Dan is er geen sprake van rechtstreekse discriminatie.

• Tip! Tijdens de Basiscursus Medezeggenschap, dit jaar onder andere nog op 16 september en 7 december 2021 leer je alles wat je nodig hebt om je werk als or-lid optimaal uit te voeren. Niet alleen de wetten en regels, maar ook hoe organisaties en rechters daarmee in de praktijk meestal omgaan.

In deze zaak ging het om 2 Duitse werkgevers die werkneemsters hadden verboden om een hoofddoek te dragen in publieke functies. Een van deze werkgevers had ook een werknemer die een religieus kruis droeg gevraagd om dat af te doen.

Neutraliteitsregel

Deze neutraliteitsregel hindert werknemers die op grond van hun geloof of overtuiging zich op een bepaalde manier willen uitdossen meer dan anderen. Toch is deze regel toegestaan, op de volgende 2 voorwaarden. De werkgever mag geen onderscheid maken tussen grote, meteen in het oog springende religieuze tekens, zoals een keppeltje, hoofddoek of tulband, en kleinere varianten als een bescheiden kruiskettinkje.

• Lees ook: Politie discrimineert met verbod op hoofddoek

Ook moet de werkgever een aantoonbaar belang hebben bij de neutraliteitsregel. Aan die voorwaarde wordt voldaan als klanten duidelijk aangeven dat ze prijs stellen op deze neutraliteit, of als er anders ruzies ontstaan tussen collega’s. Of dat er andere duidelijk nadelige gevolgen zijn voor de organisatie. De werkgever moet dit kunnen bewijzen.

Onaangenaam

Het Hof erkent dat deze neutraliteitsregel bijzonder onaangenaam kan zijn voor sommige werknemers. Maar het levert volgens het Hof geen directe discriminatie op wanneer deze regel zonder onderscheid geldt voor alle uitingen van die overtuigingen. En alle werknemers van de onderneming op dezelfde wijze behandeld worden.

Interpreteerbaar

Het Hof benadrukt dat lidstaten van de Europese Unie (EU) en hun rechterlijke instanties nationale bepalingen die de godsdienstvrijheid beschermen kunnen meewegen bij hun besluiten. De beslissing van het Hof in deze zaak is dus per land tot op zekere hoogte vrij interpreteerbaar. Zo kan elke lidstaat en rechter nationale bepalingen die de godsdienstvrijheid beschermen meewegen bij zijn beslissing. Zie ook Europese Hof van Justitie, 15 juli 2021, C-804/18 en C-341/19