Psychisch verzuim ligt op de loer

De onzekere VUCA-wereld gaat ons niet in de kouwe kleren zitten. Pandemie, gedwongen thuiswerken, hybride werken of toch in de kantoortuin, baan- en bestaansangst hebben vorig jaar gezorgd voor een ‘forse’ toename van psychisch gerelateerd verzuim. Dat constateren de FNV en arbodienst Zorg van de Zaak. ArboUnie ziet het wat minder somber in. Maar het blijft oppassen voor werkdruk en werkstress.

Een woordvoerder van Zorg van de Zaak ziet een verband tussen het opgelopen aantal ziekmeldingen met psychische achtergrond en het toenemend onzekere werken van de nabije toekomst. Hybride werken, terug naar de kantoortuin, onzekerheid over het hoe en wanneer van de terugkeer naar de zaak: het is een bron van frustraties voor steeds meer mensen.

• Tip! Organisaties zijn aan het reorganiseren, herstructureren en fuseren. Soms kan je het als or moeiteloos volgen. Maar er zijn ook veranderingen waar je het nut maar moeilijk van inziet. Volg de Studiedag OR verandertrajecten op 14 oktober 2021 en je stuurt als or-lid het veranderproces makkelijker in de gewenste richting.

Reorganisaties

Bovendien kan het zorgen voor nog meer reorganisaties, waardoor mensen hetzelfde werk moeten doen met minder collega’s. Zo verklaart Bernadette Vloon, bestuurder bij de FNV de toename van werknemers met psychische klachten. Vooral in de financiële sector. ‘Dat zorgt niet alleen voor een hoge werkdruk, maar ook voor angst. Mensen zijn bang voor hun baan en raken daardoor sneller psychisch in de knoop’, zegt ze in het FD. FNV pleit onder andere voor onder meer werkdrukmetingen en afspraken maken over bereikbaarheid.

• Lees ook: Banken en Heineken gaan reorganiseren

Op een gegeven moment komt toch de man met de hamer

ArboUnie constateerde in juli juist dat het het psychisch verzuim bij de overheid en in het onderwijs meeviel in het tweede kwartaal van 2021, vergeleken met vorig jaar. Ook de zorg, waar het ziekteverzuim relatief hoog is, had toen minder psychisch verzuim. ‘Maar we moeten niet te vroeg juichen’, vindt Corné Roelen, bedrijfsarts bij Arbo Unie en bijzonder hoogleraar Verzuim en Werkfunctioneren. ‘In tijden van crisis werken mensen vaak op adrenaline en automatische piloot door. Dat kan lang goed gaan, maar op een gegeven moment komt toch de man met de hamer.’

• Lees ook: Ziekteverzuim stijgt weer tot ‘normaal’ niveau

Blijven letten op werkdruk en werkstress

Alle reden dus om toch te blijven letten op signalen van werkdruk, werkstress waaronder gejaagdheid. Waaronder somberheid, vermoeidheid en cynisme. En op alles wat daaraan kan bijdragen. Zeker nu Nederland weer aan het werk gaat. Want ook de werk-privébalans staat onder druk. Volgens het onderzoek People at Work 2021 van HR- en salarisdienstverlener ADP moest één op de drie werknemers vorig jaar kiezen tussen werk en gezondheid. En 27 procent moest kiezen tussen het werk of de familie. Nederlandse werkgevers moeten meer aandacht geven aan de mentale gezondheid tijdens crises, zoals de pandemie. Dat vindt een meerderheid van 55 procent van de Nederlandse ondervraagden.

• Lees ook: Or, maak je druk om werkdruk en stress

‘Hou iedereen aangehaakt’

Uit angst voor de baan en het bestaan maakt 60 procent elke week overuren. Bijna een kwart maakt elke week 6 tot 10 uur extra zonder betaling. Martijn Brand, algemeen directeur van ADP Nederland noemt deze ontwikkelingen zorgelijk. ‘Juist nu werknemers niet dagelijks op de werkvloer zijn, moet je als werkgever vinger aan de pols houden. Ga informeel na welke behoeften er zijn, toon digitaal ook de persoonlijke interesse die je normaal bij de koffieautomaat toont. Zorg dat iedereen aangehaakt blijft en ondersteun waar nodig werknemers die het lastig hebben, of dit nu financieel is, qua tijdsindeling of qua fysieke of mentale gezondheid.’