Met de juiste rol krijg je een mooie voorstelling

Effe zuchten in het nieuwe jaar. Nog maar nauwelijks uit de startblokken, of de eerste schermutselingen over het verstrekken van informatie aan de ondernemingsraad zijn alweer begonnen. Blijft een ingewikkeld dingetje voor menig bestuurder en zeker ook voor advocaten en juristen. Vooral als het gaat om een overname. Dat is waar ik me vaak mee bezig hou, overnames.

We vragen én vertrouwelijkheid ex artikel 20 WOR én een persoonlijke geheimhoudingsverklaring. Zodat je niet alleen op je rol maar ook persoonlijk aangesproken kan worden (vind ik ook al wat van). En dan geven we nog niet de informatie die gevraagd wordt.

“Belt and braces” zeggen de Engelsen dan (een broekriem EN bretels). Prachtig, maar je kunt ook overdrijven. “Maar we zijn beursgenoteerd”. Ja én? “Maar dit is onderdeel van de transactie en die is nog niet voltooid”. Hallo! Daar moet deze or juist over adviseren. Hoe gaan ze dat doen zonder informatie? “Maar zo’n contract is erg ingewikkeld. Ik weet niet of jullie de inhoud gaan begrijpen”. Wat mij betreft een van de allerfijnste in dit genre.

Omtrekkende bewegingen

Je ziet dezelfde soort omtrekkende bewegingen ook regelmatig als het gaat om de kandidaten van de or bij het voordragen van leden van de raad van commissarissen. “De or hoeft geen gebruik te maken van zijn voordrachtrecht. We hebben al een echt goede kandidaat”.

Slapen doen we ’s nachts, denk ik dan altijd

Omdat ik als mens volledig allergisch ben voor alle vormen van bevoogding, moet ik de neiging onderdrukken om meteen naar de hoogste versnelling te schakelen en eens even flink uit te pakken over wat er allemaal niet aan deugt, aan dat vaderlijke gedrag van bestuurders, juristen en andere partijen die “het beste met de ondernemingsraad voorhebben”.

Trek het juiste kostuum aan

Maar er zitten twee kanten aan. Als ondernemingsraad is het vaak ook moeilijk om je assertief op te stellen, omdat al te assertief gedrag ertoe leidt dat zaken die zakelijk moeten blijven, toch persoonlijk worden gemaakt. En dat is niet leuk en meestal ook niet zonder gevolgen. Ik heb jaren terug een or-voorzitter gekend die zijn carrière had opgegeven voor zijn voorzitterschap. Letterlijk. Zo dramatisch ligt het niet lang niet altijd meer. Maar toch.

Daarom hamer ik er altijd op om als ondernemingsraad het juiste kostuum aan te trekken voor je het toneel op gaat. Want als je met de goede rol het toneel opstapt, krijg je vanzelf een betere voorstelling.

Mijn rolmodel voor een or is dat van de toezichthouder. Het overleg met de or gaat over de goede gang van zaken in de onderneming, zegt de WOR. Dat is precies waar ik dat toezichthouderschap aan ontleen. Je moet als or kunnen zien dat het voorgenomen besluit bijdraagt aan die goede gang van zaken. En daar is verifieerbare informatie voor nodig. Op de basis van verifieerbare informatie kun je ook een inhoudelijk gesprek voeren, dat wegblijft bij het persoonlijke. Zoals het hoort wat mij betreft. Als je dan ook nog eens je eigen regisseur bent…

Een vaardige or in de rol van toezichthouder met inspraakmogelijkheden. Oscar-materiaal als je het mij vraagt.