Een krachtmeting tussen bomen en banen

De or van autofabriek VDL Nedcar in Born ontkent ‘vijandig’ te staan tegenover de bezetters van het Sterrebos. Deze locatie is aangewezen voor uitbreiding van de autofabriek. ‘Wij hebben heus geen anti-natuurmentaliteit, ook al demonstreren wij voor behoud van onze banen,’ zegt or-voorzitter Adel Lahssani.

VDL Nedcar produceert nog tot eind 2023 verschillende soorten mini’s voor BMW. Daarna zou Rivian, een elektrische autobouwer uit de Verenigde Staten, in Born twee productielijnen voor pick-ups, SUV’s en bestelbusjes in gebruik willen nemen. Om ruimte te maken voor de productie voor deze potentiele klant is volgens VDL Nedcar de kap nodig van 160 bomen, ofwel zeven hectare in het naast gelegen Sterrebos.

Om de bomenkap te verhinderen, was het bos twee weken bezet door actievoerders. Op dinsdag 8 februari hebben de twee organisaties die in beroep waren gegaan tegen de boskap bij de Raad van State een overeenkomst bereikt met VDL.

• Tip! Het dagelijks bestuur vormen van een ondernemingsraad is best lastig. Zeker als je net begint als voorzitter of secretaris. Hoe voorkom je dat je in 7 sloten tegelijk loopt? Laat je in één dag bijpraten: tijdens de Basiscursus dagelijks bestuur voor de ondernemingsraad op 2 juni of 17 november 2022.

Frustraties

De bezetting heeft geleid tot veel frustratie bij de fabrieksmedewerkers, kenmerkend voor een klassiek gevecht tussen economie en natuur. De werknemers demonstreerden begin februari met steun van de vakbonden CNV en FNV en de or tegen de bosbezetters. ‘De actievoerders spelen met vuur,’ zei bestuurder Ron Peters van FNV Metaal bij deze gelegenheid, daarbij doelend op de boterham van 4200 werknemers en hun gezinnen.

Or-voorzitter Abdel Lahssani: ‘De afgelopen jaren hebben we al de ene na de andere reorganisatie over ons heen gehad. Het personeel wilde daarom een tegengeluid laten horen. Sinds het prille begin van de bezetting gaat alle aandacht in de media uit naar de boombezetters. Daarom hebben wij als or een platform willen bieden door met de bonden een manifestatie te organiseren omdat we bezorgd zijn voor onze werkgelegenheid. n de media is daardoor helaas ook de beeldvorming ontstaan dat wij de bezetters vijandig gezind en niks geven om natuur.’

De or heeft respect voor mensen die voor iets opkomen, maar het moet wel redelijk en feitelijk blijven

‘Wij zijn juist pro natuur en duurzaamheid,’ vervolgt Lahssani. ‘Ook wij willen dat de aarde goed wordt overgedragen aan de generatie na ons. De or heeft respect voor mensen die voor iets opkomen, maar het moet wel redelijk en feitelijk blijven. Je moet het Sterrebos niet vergelijken met de Amazone, waar de biodiversiteit kapot gaat. Het Sterrebos is ooit aangeplant als houtkapbos. En vergeet ook niet dat onze nieuwe opdrachtgever milieubewust is. Anders zou hij geen elektrische auto’s bouwen. Dat moeten we omarmen.’

‘Uitbreiding fabriek kan ook elders’

Laihassani wijst op de natuurcompensatie die VDL Nedcar en de provincie Limburg in het vooruitzicht heeft gesteld. ‘Voor de bomenkamp komt in de omgeving het viervoudige aan bosareaal terug, met kasten voor vleermuizen ook. Daarmee doet het bedrijf veel meer dan waartoe het wettelijk verplicht is.’ Volgens de actiegroep die de boombezetters vertegenwoordigt kan de uitbreiding van de fabriek ook elders worden gerealiseerd, hoewel dat ‘duurder’ is. VDL Nedcar zegt dat wel degelijk naar alternatieve locaties is gekeken maar dat die niet gevonden zijn.

Lees ook:

• VDL Nedcar biedt nog meer uitzendkrachten vaste baan
• Adviesaanvragen met de voorgeschiedenis erbij
• OR VDL Nedcar: ‘verhoudingen raken verziekt’

Anja Hazekamp, Europarlementariër voor de Partij van de Dieren, vindt dat Frans Timmermans, de first executive vicepresident van de Europese Commissie, zich moet inzetten om het Sterrebos en de aanpalende Natura2000 gebieden te beschermen. Hazekamp: ‘Eurocommissaris Timmermans is een Limburger en wil twee miljard extra bomen planten in Europa. Het zou een slecht signaal zijn om het kappen van een 200 jaar oud bos – in zijn eigen provincie en in strijd met EU-regels – door de vingers te zien.’

Adviestraject nog niet afgesloten

De or van VDL Nedcar zegt nog ‘middenin het adviestraject’ te zetten rondom de komst nieuwe opdrachtgever. In theorie kan Rivian namelijk ook nog afhaken. ‘Inhoudelijk mag ik er geen mededelingen over doen ‘ aldus Lahssaini. ‘De or heeft met de directie een geheimhoudingsovereenkomst afgesloten. Maar ik kan je zeggen dat we reikhalzend uitkijken naar Rivian. De belangen zijn groot. Vanaf 2030 moet de Europese automarkt elektrisch zijn. Rivian is dus een interessante partij die met VDL Nedcar vanaf het begin in dit gat van de vervangingsmarkt kan springen. Het zou dramatisch zijn als we de fabriek moeten sluiten omdat een paar bomen in de weg staan en niet kunnen bouwen aan een nieuwe toekomst.’

Opluchting bij de werknemers en de or van VDL Nedcar nadat de boomklimmers in het Sterrebos op 8 februari hun actie beeindigden. Het gevolg van een akkoord dat twee lokale natuurstichtingen met VDL Nedcar bereikten over extra natuurcompensatie na de kap van 55 bomen in het bos. De procedure bij de Raad van State tegen de kap van het bos – die uitbreiding van de fabriek onzeker maakte – is daarmee van de baan. ‘Na drie jaar procederen,’ aldus de de stichting De Groene Sporenwolf, ‘hebben we miljoenen extra gekregen voor vergroening en leefbaarheid van de omgeving van de fabriek.’