Ruimer actief en passief kiesrecht

Op 1 januari 2022 is de WOR gewijzigd. In een korte reeks zullen deze wijzigingen worden besproken. Dit keer ga ik in op de verruiming van het actief en passief kiesrecht.

Actief kiesrecht

Op grond van artikel 6 lid 2 WOR hebben werknemers actief kiesrecht: het recht om mee te beslissen welke leden plaatsnemen in de or. Dit kiesrecht heeft de werknemer niet vanaf dag één van zijn indiensttreding. Vóór 2022 mocht een werknemer stemmen na ten minste 6 maanden in de onderneming werkzaam te zijn geweest. Met ingang van 1 januari 2022 is die termijn verkort naar 3 maanden. Dit betekent dat werknemers nu al na 3 maanden of langer kiesgerechtigd zijn.

• Tip! Tijdens de Basiscursus Medezeggenschap, dit jaar elke maand te volgen leer je alles wat je nodig hebt om je werk als or-lid optimaal uit te voeren. Niet alleen de wetten en regels, maar ook hoe organisaties en rechters daarmee in de praktijk meestal omgaan.

Passief kiesrecht

Daarnaast bestaat er ook het passief kiesrecht: het recht van de werknemer om zich verkiesbaar te stellen voor de or-verkiezingen. Vóór 2022 was een werknemer pas verkiesbaar als lid van de or, als de werknemer gedurende ten minste 12 maanden in de onderneming werkzaam was (artikel 6 lid 3 WOR). Ook deze termijn is met ingang van 1 januari 2022 verkort naar 3 maanden.

Uitzendkrachten

Ook uitzendkrachten kunnen zich voortaan sneller verkiesbaar stellen en mogen eerder zelf meedoen met or-verkiezingen. In eerste instantie gold voor uitzendkrachten dat zij na 24 maanden medezeggenschapsrechten kregen. Per 1 januari 2022 is deze termijnmaanden verkort naar 15 maanden (artikel 1 lid 3 onderdeel a WOR). Dit betekent dat een uitzendkracht nu na 15 maanden medezeggenschapsrechten opbouwt in de onderneming van de inlener, en na 18 maanden actief en passief kiesrecht heeft (15+3=18 maanden).

Afwijking mogelijk

De or kan in zijn reglement van de genoemde wettelijke termijnen afwijken, indien dit bevorderlijk is voor een goede toepassing van de WOR in de onderneming (artikel 6 lid 5 WOR). De termijn kan zowel worden verkort als verlengd. Als de in- en uitstroom van medewerkers hoog is, kan dat een reden zijn om de termijn van het passief en actief kiesrecht verder te verkorten. In theorie mogen beide termijnen zelfs op 0 maanden worden gezet.

Lees ook:

• Met de WOR 2022 meer zetels in de OR?
• Meer medezeggenschap voor flexwerkers
• WOR Wet op de ondernemingsraden 2022

Kortom, werknemers hebben sinds kort sneller actief en passief kiesrecht voor de or en zullen daarom sneller betrokken raken. Daarom is het raadzaam om na te gaan of de or deze (kortere) wettelijke termijnen bij de volgende verkiezingsronde wil hanteren, of dat er redenen zijn om hiervan af te wijken. Mocht de or van de wettelijke termijnen willen afwijken, dan moeten deze afwijkingen namelijk in het or-reglement worden opgenomen.