Pensioenen staan nu ongekend hoog

Met een gemiddelde van 122 procent heeft de maanddekking van de pensioenen in april een nieuwe recordstand bereikt. Dat meldt pensioen- en riskspecialist Aon in zijn maandelijkse bericht over de pensioenen.

Omdat de beleidsdekking voor de tweede maand op rij stabiel bleef op 112 procent geeft dat volgens Aon zicht op verhoging van de pensioenuitkeringen. Net als de maanddekking laat ook de beleidsdekking over 12 maanden steeds een opgaande lijn zien. Sinds februari 2022 zit deze indicator op de (nog) huidige ondergrens van 110 procent om de pensioenen te mogen indexeren.

Rente stijgt sterk

Hoe kwam dit goede resultaat bij de pensioenen in april tot stand? Een sterke stijging van de rente is de belangrijkste oorzaak. Die compenseerde de daling van de aandelen en vastrentende waarden in de portefeuilles van de meeste pensioenfondsen. De rente steeg zo hard vorige maand omdat de markten acties van centrale banken verwachten als reactie op de hoge inflatie. Vooral in de VS is dat vermoeden sterk aanwezig, menen de analisten van Aon.

• Tip: over het pensioen blijf je de komende jaren nog veel overleggen. Volg de eendaagse training OR & Pensioenen op 8 september 2022 en pensioen is voor jou geen ‘lastig’ onderwerp meer.

Door inflatie en geopolitieke spanningen blijven de toekomstverwachtingen van veel bedrijven onzeker, ondanks behoorlijke winstcijfers in het eerste kwartaal van 2022. De rente steeg in april opnieuw fors, met name in de laatste dagen van de maand. Door de hogere rente zijn de verplichtingen gedaald. Per saldo daalden de pensioenverplichtingen van de fondsen met ruim 8 procent.

Indexeren ligt op tafel

Dat alles gaf de fondsen in april een indicatieve gemiddelde dekkingsgraad van 122 procent. Die stand is volgens Aon ‘ongekend hoog’. Ook de dekkingsgraden van de vijf grote fondsen zijn flink toegenomen in het eerste kwartaal van dit jaar. Dit geeft ruimte om de pensioenen nog dit jaar te indexeren. ‘Wij zien dat dit onderwerp nu op de bestuurstafels ligt’, zegt Frank Driessen, CEO Aon Wealth in een persbericht. ‘Na vele jaren somberheid in pensioenland en de huidige hoge inflatie, is het aanlokkelijk om nu eens een positieve boodschap te kunnen brengen.’

‘Toch adviseren wij fondsen om hier zorgvuldig naar te kijken. Deze maand illustreert ook de beweeglijkheid van de dekkingsgraad. Er is sprake van een grote afhankelijkheid van marktontwikkelingen. Eén negatieve maand kan het herstel van de dekkingsgraad al teniet doen en daarmee de indexatiemogelijkheden negatief beïnvloeden.’

De route naar het nieuwe pensioenstelsel

De verlaagde ondergrens voor indexeren van 105 procent hoort bij het nieuwe pensioenstelsel. Het wetsvoorstel dat dit regelt, wordt samen met de invoeringswet Toekomst pensioenen behandeld in de Tweede en Eerste Kamer. De verlaagde ondergrens zou terugwerkend vanaf 1 januari 2022 kunnen gelden. Ook de lagere regelgeving is nu in behandeling bij de Staten-Generaal.

Overgangsperiode; rol ondernemingsraden

Vanaf 1 januari 2023 treedt naar verwachting de nieuwe pensioenwet in werking. Tussen 2023 en uiterlijk 1 januari 2027 moeten de sociale partners (werkgevers, vakbonden, ondernemingsraden) met de pensioenuitvoerders de overgang naar dat nieuwe stelsel regelen in een transitieplan.

Uiterlijk op 1 januari 2025 moet de werkgever de gewijzigde pensioenovereenkomst en het transitieplan doorgeven aan de (beoogde) pensioenuitvoerder. Artikel 27 lid 1 WOR geeft de or instemmingsrecht op elk voorgenomen besluit van de ondernemer tot vaststelling, wijziging of intrekking van regelingen op grond van een pensioenovereenkomst. Om ondernemingsraden te helpen bij de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel hebben werkgevers en vakbonden het informatieplatform werkenaanonspensioen.nl gelanceerd.

Lees ook:

• Het nieuwe pensioenstelsel: de maatregelen op een rij
• Op naar het nieuwe pensioenstelsel: een stappenplan voor de or
• ‘Snel meer duidelijkheid over nieuwe pensioenopties’

Een punt van onduidelijkheid wat Aon betreft, is de vraag hoe om te gaan met wijzigende omstandigheden gedurende de periode tussen het vaststellen van het transitieplan en het daadwerkelijk invaren van bestaande pensioenaanspraken. ‘Door wijzigingen in onder andere de dekkingsgraad en de economische sets kan de uiteindelijke transitie anders uitpakken dan vooraf berekend’, zegt Driessen. ‘Het is belangrijk dat er helderheid komt hoe hiermee om te gaan, om bezwaren te voorkomen en ook deelnemers te kunnen voorbereiden.’ In ieder geval is het van belang om de druk op het hele wetgevingsproces te houden om zodoende de ingangsdatum van 1 januari 2023 te kunnen halen.’

Premie is het uitgangspunt

Is het nog wel nodig om over te stappen naar een nieuw stelsel als de pensioenen binnenkort echt omhoog gaan volgens het bestaande stelsel? Driessen legt uit waarom de overgang nog steeds een goed idee is: ‘De overgang is nodig om een houdbaar stelsel te verkrijgen, waarbij de premie het uitgangspunt is. De pensioenuitkomst is geen gegeven, maar het uiteindelijke resultaat is de uitkomst van de premie-inleg en rendementen.’