Vanaf nu langer betaald ouderschapsverlof

Na jarenlang touwtrekken tussen overheid, werkgevers en werknemers is er nu langer betaald ouderschapsverlof. Negen weken, voor 70 procent doorbetaald in het eerste jaar. Vooral stellen met een inkomen boven modaal profiteren fiscaal van de regeling. Toch gaan de meesten wel langer met ouderschapsverlof.

Vanaf 2 augustus hebben beide ouders recht op ouderschapsverlof, met een maximum van 26 keer het aantal uren dat een ouder per week werkt. Waarvan 9 weken voor 70 procent betaald, tot het maximum dagloon, te nemen in het eerste levensjaar.

De kleine lettertjes

De overige 17 weken ouderschapsverlof zijn onbetaald. Deze weken komen bovenop de 17 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof voor de moeder en 6 weken geboorteverlof voor de partner. Worden de 9 weken betaald verlof niet allemaal opgenomen in het eerste jaar, dan komen ze bij de 17 weken onbetaald verlof en zijn dan ook onbetaald. Dat kan tot het kind 8 jaar oud is. Bij adoptiekinderen kan dat tot ook het kind 8 jaar oud is. Ook dan moet het betaalde verlof worden opgenomen in het eerste jaar na adoptie. In cao’s kunnen ruimere regelingen zijn opgenomen. Het ouderschapsverlof geldt ook voor werknemers die vóór 2 augustus 2022 een kind hebben gekregen. Het kind moet dan op 2 augustus nog geen jaar oud zijn.

• Tip! Organisaties zijn aan het reorganiseren, herstructureren en fuseren. Soms kan je het als or moeiteloos volgen. Maar er zijn ook veranderingen waar je het nut maar moeilijk van inziet. Volg de Studiedag OR verandertrajecten op 11 oktober 2022 en je stuurt als or-lid het veranderproces makkelijker in de gewenste richting.

Aanvragen ouderschapsverlof

Werkgevers kunnen vanaf 9 augustus de uitkering betaald ouderschapsverlof aanvragen op het werkgeversportaal van het UWV. Aanvragen kan pas nadat de werknemer voor minstens één keer het aantal uren van zijn werkweek verlof heeft opgenomen. Het UWV beslist binnen 4 weken op de aanvraag.

Lagere inkomens nemen minder ouderschapsverlof ..

Mensen met een laag inkomen nemen veel minder vaak betaald ouderschapsverlof of partnerverlof op dan mensen die boven modaal verdienen. De belangrijkste reden: financiële onhaalbaarheid. Dat bleek uit een evaluatie van de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) in mei van dit jaar. Van de stellen met een gezamenlijk inkomen hoger dan 4.000 euro netto per maand neemt 85 procent partnerverlof op. Onder stellen met een lager inkomen is dat 63 procent. Ook stellen van wie de moeder laagopgeleid is, maakten relatief weinig gebruik van de regeling: 55 procent, tegenover 80 procent met een hoger opgeleide moeder.

.. want ze houden minder over

Het opleidingsniveau heeft niets te maken met die verschillen. Wel de belastingschijven. Hierdoor valt het netto-inkomen van stellen met het minimuminkomen tot modaal tijdens de verlofperiode terug met 30 procent. Bij stellen die meer verdienen daalt het inkomen met 20 procent tijdens het ouderschapsverlof. Uit de evaluatie blijkt dat bijna 40 procent van de niet-gebruikers van de verlofregeling het verlof wél had willen opnemen. Meestal is de inkomensdaling de belangrijkste reden om het niet te doen.

Oproep aan werkgevers: aanvullen tot 100 procent

Toch weerhoudt de magere meeropbrengst de meeste partners er niet van om het verlof toch op te nemen. Bijna driekwart neemt het ouderschapsverlof volledig op. Rond 16 procent houdt het bij de het geboorteverlof van een week en de rest neemt helemaal geen verlof op. De FNV verwacht dat veel meer ouders het (deels) betaalde verlof zullen gebruiken. Zegt Bas van Weegberg, lid van het dagelijks bestuur: ‘We maken ons wel zorgen om de gezinnen met lagere inkomens, die kunnen vaak niet met 30% minder rondkomen. We roepen werkgevers op om het verlof aan te vullen tot 100% en het kabinet roepen we op om die 100% alsnog voor iedereen te regelen.’

Lees ook:

• Vervanging tijdens zwangerschapsverlof?
• Verlofuren opnemen
• Extra geboorteverlof per 1 juli kan leiden tot personeelstekort

Arbeid en zorg combineren

De verhoging van het betaald ouderschapsverlof past in de brede agenda van het kabinet om de combinatie van arbeid en zorg aantrekkelijker te maken en om te werken aan de gendergelijkheid op de arbeidsmarkt. Hier hoort onder andere het bestrijden van loonverschillen bij, een royalere kinderopvangregeling en het werken aan een betere representatie aan de top bij bedrijven en de overheid.