Incluzio Sociale Basis is sinds april 2020 verantwoordelijk voor maatschappelijk werk, mantelzorgondersteuning, jongerenwerk en ontmoetingsactiviteiten voor ouderen in Venlo en omgeving. Voorheen had de gemeente Venlo deze ondersteuning bij verschillende organisaties ondergebracht. Maar met de nieuwe werkwijze onder Incluzio – een volle dochter van dienstverlener Facilicom ‑ zijn de werksfeer en de kwaliteit van zorg verslechterd. Dat valt op te maken uit een anonieme brief van medewerkers aan de gemeente Venlo en de provincie Limburg.
Daarin zegt het personeel zich ‘grote zorgen te maken over de huidige situatie die niet meer te negeren is en ten koste gaat van medewerkers en zorgvragers. Bij Incluzio is sprake van gevoelens van onveiligheid en een hoog ziekteverzuim. Ziekte- en zwangerschapsverloven worden niet vervangen.’ Incluzio heeft al tientallen medewerkers zien vertrekken.
Groot verloop onder de medewerkers
Door het grote verloop (alleen het afgelopen jaar vertrokken 25 medewerkers) kan volgens de briefschrijvers ‘de hulpverlening niet worden gecontinueerd, naast het feit dat er veel ervaring en deskundigheid verloren gaat. De kwaliteit van zorg is schrikbarend achteruitgegaan. In het verleden vertrokken werknemers omdat ze elders konden doorgroeien. Nu vertrekken ze omdat ze zich niet gehoord of onveilig voelen. Er is geen zorg voor ze. Ze ‘zwemmen.’
‘Meedenkraad’
Het aankaarten van de klachten via een ‘meedenkraad’ (een verkapt overlegorgaan zonder bevoegdheden) van werknemers heeft geen effect gehad. ‘Veel werknemers blijven hun zorgen benoemen richting management en vertrouwenspersonen, echter zonder gehoor.’
In gesprekken met dagblad De Limburger maken twaalf medewerkers melding van een ’giftige, erbarmelijke werksfeer.’ Wie kritiek uit wordt daarop intern afgerekend. Alles wat je zegt wordt tegen je gebruikt. Ze zoeken een stok om mee te slaan. Meedenken word je niet in dank afgenomen. Beweeg je niet mee, dan wordt je functie ter discussie gesteld.’ En: ‘De nieuwe methode voor zorg leveren die het management hanteert is puur fabriekswerk geworden, datagedreven. Medewerkers zijn een nummer geworden.’
In het verleden vertrokken werknemers omdat ze elders konden doorgroeien. Nu vertrekken ze omdat ze zich niet gehoord of onveilig voelen. Ze ‘zwemmen’.”
Directeur Ricardo Müller van Incluzio Sociale Basis erkent dat ‘er onvrede heerst bij een deel van het personeel. We zijn echter een lerend bedrijf, dan zijn veranderingsprocessen noodzakelijk. Daar komen stress en emoties bij kijken, maar van een angst- of afrekencultuur is geen sprake.’
‘Onafhankelijk onderzoek’
In een ‘algemeen statement’ zegt een woordvoerster van Incluzio ‘geschokt’ te zijn over de berichtgeving in de media en kondigt een ‘onafhankelijk onderzoek’ aan. Gevraagd naar een reactie van de meedenkraad over de zogenoemde giftige werkcultuur, de strekking van de onderzoeksopdracht en de eigen rol hierin, reageert Meedenkraad-voorzitter Milan Testroote per mail: ‘Momenteel is het voor het team en dus voor alle medewerkers het beste om eerst het onderzoek te laten uitvoeren, zonder er nog meer publiciteit aan te geven. Daarom zien wij af van een telefonisch interview.’
Binnen de gemeenteraad van Venlo gaan intussen stemmen op om via een motie wethouder Jacques Smeets (Welzijn en Participatie) te dwingen een onderzoek door een onafhankelijk bureau te laten uitvoeren naar de werkcultuur en de tekortschietende zorgverlening aan cliënten in Venlo.
‘Het is niet verstandig,’ zegt raadslid Denis Donders (PVV), ‘als Incluzio zelf het bureau uitzoekt en de opdracht formuleert voor onderzoek naar de misstanden binnen de eigen gelederen. Ik wil geen slager die zijn eigen vlees keurt. Het college van B en W moet opdrachtgever zijn. Diverse partijen in de raad willen een motie van deze strekking onderschrijven.’
Ontslagvergoedingen
Donders zegt zich ‘kapot geschrokken’ te zijn naar aanleiding van een brief van een voormalige medewerker van Incluzio die ontslagen werd na het stellen van kritische vragen over het overhevelen van omzet van Incluzio naar het hoofdkantoor van Facilicom.
Donders: ‘Deze medewerker rept over geld dat bij Facilicom achterbleef waar eigenlijk Incluzio recht op had, over een financieel gedreven organisatie met totaal geen gevoel voor de doelgroep, met een leiding die geen verstand heeft van Wmo en zorg. Zo is er een groot verloop onder jongerenwerkers. Hoe zij werkten, dat mochten ze ineens niet zelf meer bepalen. Geen maatwerk dus voor probleemjongeren maar een standaardaanpak, want anders valt er niks aan te verdienen.’
‘En vergeet ook niet,’ besluit Donders, ‘de ontslagvergoedingen die Incluzio de weggepeste medewerkers moest meegeven. Die beslaan honderdduizenden euro’s. Geld dat je niet meer kunt uitgeven aan mensen die zorg nodig hebben. Voordat er bij Incluzio nog meer lijken uit de kast vallen, is schoon schip nodig.’
