Het CNV ziet zich in dit voornemen gesterkt door een onderzoek onder drieduizend werkenden, uitgevoerd door Maurice de Hond. Iets meer dan de helft van deze groep (54%) denkt dat de 30-urige werkweek over tien jaar de norm zal zijn. Bijna de helft van de respondenten zegt dat een vijfdaagse werkweek niet meer van deze tijd is. Het CNV is de opdrachtgever van het onderzoek.
Volgens Piet Fortuin zitten miljoenen werkenden nu ‘muurvast’, omdat het in zijn woorden ‘steeds meer wringt tussen werk en privé. ‘Tussen de zorg voor kinderen en mantelzorgtaken aan de ene kant en de steeds hogere werkdruk op een krappe arbeidsmarkt aan de andere kant.’
Vierdaagse werkweek ontstresst
Hij wijst op een proef van een half jaar met een vierdaagse werkweek die van juni tot december 2022 in Groot-Brittannië is gehouden. ‘Dat was een succes, dus in de praktijk werkt het uitstekend.’ Navraag leert dat van de 61 deelnemende bedrijven aan dit onderzoek, de ‘4 Day Week Campaign’, 56 bedrijven na de proef de vierdaagse werkweek (van 32 uur) hebben voortgezet.
Volgens de onderzoeksleider nam het welzijn onder het personeel tijdens de proefperiode aanzienlijk toe en bleef de productiviteit gelijk, soms nam deze iets toe. Bij 39 procent van de medewerkers daalde het stressniveau, de gezondheid ging duidelijk vooruit en het aantal burnouts nam met 71 procent zelfs drastisch af. Maar aan deze eerste proef deden vooral bedrijven mee die al positief stonden tegenover de vierdaagse werkweek, meldt het FD.
Psychisch verzuim rijst de pan uit
Mede op basis van het onderzoek van Maurice de Hond stelt voorzitter Fortuin van het CNV dat in Nederland nu 1,7 miljoen mensen tegen een burn-out aanzitten. Hij zegt dat terug te zien in alle cijfers. ‘Er is nu een hoger ziekteverzuim dan ooit, waarbij psychisch verzuim de grote veroorzaker is. Bijna de helft van het ziekteverzuim komt door werkstress, blijkt uit recente cijfers van TNO.’
Dit verzuim kost volgens Fortuin 3,3 miljard euro per jaar. ‘De miljardenbesparing ligt dus voor het oprapen,’ zo stelt hij. ‘Werkgevers roepen vaak op tot meer uren werken, dat zou de krapte op de arbeidsmarkt oplossen. Een volstrekt achterhaalde jaren 50-oplossing,’ zegt de CNV-voorzitter.
Meer ruimte voor andere taken
Werkgevers vergeten volgens Fortuin dat werkenden er meer onbetaald werk bij hebben gekregen. ‘De zorg voor hun ouders en de zorg voor kinderen, zeker nu er minder kinderopvang beschikbaar is. Dit is allemaal onbetaald werk, dat omgerekend miljarden waard is. Korter werken is nu de meest logische stap om in de toekomst met voldoende arbeidskrachten het betaalde en onbetaalde werk te doen.’ De helft van de ondervraagden zegt in het onderzoek te verwachten dat zij met een kortere werkweek gezond hun pensioenleeftijd zullen halen.
Rol or
Mocht jouw werkgever de werkweek willen veranderen, dan is het goed om te bedenken dat de or daar instemmingsrecht op heeft volgens artikel 27 lid 1 van de Wet op de ondernemingsraden. Dat geldt voor vaststellen, wijzigen of intrekken van een regeling over de werktijden. Dat kan ver gaan, maar er zijn ook uitzonderingen op.
