Iedere pensioenkeuze die een werknemer maakt, heeft gevolgen voor zijn of haar toekomstige financiële situatie. Als achteraf blijkt dat de gemaakte pensioenkeuzes toch niet helemaal de juiste zijn, kan dit grote en niet meer terug te draaien financiële problemen opleveren. Daarom is het belangrijk om werknemers goed te begeleiden bij het maken van pensioenkeuzes, zegt Nina Vermeulen van adviesbureau Montae & Partners. Dat geldt voor zowel de werkgever als de ondernemingsraad.

Slimme pensioenkeuzes

"Keuzebegeleiding zorgt ervoor dat werknemers slimme pensioenkeuzes maken, passend bij hun eigen situatie en wensen", zegt Vermeulen. "Keuzebegeleiding is in verschillende vormen mogelijk. Denk aan het organiseren van persoonlijke financiële inzichtgesprekken of het invoeren van een digitale tool voor het maken van pensioenkeuzes. Hierbij gaat het dus niet alleen om het ontvangen van de juiste informatie, maar ook om het activeren van werknemers en het bieden van persoonlijke ondersteuning."

Doorlopende ondersteuning

Een belangrijk onderdeel van keuzebegeleiding is het bieden van doorlopende ondersteuning. "Dit kan bijvoorbeeld door middel van regelmatige check-ins of door toegang te bieden tot een helpdesk waar werknemers met hun pensioenvragen terecht kunnen. Door deze doorlopende ondersteuning te bieden, blijven werknemers betrokken en goed geïnformeerd. Uiteindelijk heeft dat een positief effect op hun financiële welzijn op de langere termijn."

Grote gevolgen

Het maken van pensioenkeuzes is zeker niet gemakkelijk, erkent Vermeulen. "Voor veel werknemers is het ook niet altijd duidelijk hoe hun pensioen eruit komt te zien nadat zij met pensioen zijn gegaan. Dat is zorgwekkend, omdat het inkomen na pensionering vaak nog maar moeilijk te verhogen is. Het maken van een verkeerde keuze kan dus grote en niet meer terug te draaien financiële gevolgen hebben. En, deze gevolgen zijn voor werknemers vaak pas vlak vóór of na de pensioendatum duidelijk. Dan is het al te laat om nog zaken aan te passen. Door tijdig keuzebegeleiding te bieden, kunnen werknemers de gevolgen van de te maken keuzes beter begrijpen."

Bovendien is pensioen een heel waardevolle en kostbare arbeidsvoorwaarde. "Het is een belangrijke vorm van financiële zekerheid voor de toekomst, maar ook een grote investering van de werkgever in het welzijn van werknemers. Als werkgever wil je dan ook dat de werknemers optimaal gebruikmaken van deze arbeidsvoorwaarde. De werkgever doet er daarom goed aan om te investeren in keuzebegeleiding."

Keuzebegeleiding is verplicht

Ooit was het de bedoeling om het nieuwe pensioenstelsel eenvoudiger en daardoor begrijpelijker te maken, maar dat is niet helemaal gelukt, vindt Vermeulen. "Het is belangrijk om de juiste pensioenkeuzes te maken, ook al is dat heel ingewikkeld. Dat erkent de wetgever ook en daarom is keuzebegeleiding verplicht."

"De verantwoordelijkheid voor de uitvoering is vooral neergelegd bij het pensioenfonds of de verzekeraar. Maar, naast de wettelijke verplichting voor pensioenfondsen en verzekeraars om keuzebegeleiding te geven, heeft de werkgever ook een eigen zorgplicht. Deze zorgplicht houdt onder andere in dat de werkgever ervoor moet zorgen dat de werknemers goed geïnformeerd zijn over hun pensioenregeling en de mogelijke pensioenkeuzes die zij kunnen maken."

De ondernemingsraad heeft als doel om de belangen van de werknemers te behartigen en kan daarom bijdragen aan goede keuzebegeleiding”

OR speelt belangrijke rol

Hoewel de ondernemingsraad geen wettelijke taak heeft bij keuzebegeleiding bij pensioen, kan de ondernemingsraad wel een belangrijke rol spelen in dit proces, stelt Vermeulen. "De ondernemingsraad heeft namelijk als doel om de belangen van de werknemers te behartigen en kan daarom bijdragen aan goede keuzebegeleiding. Ga daarom het gesprek met de werkgever aan. Wat zijn de plannen als het over keuzebegeleiding gaat en kent de werkgever zijn verantwoordelijkheden?"

De werkgever moet de ondernemingsraad ook om advies vragen als deze van plan is om een digitale tool in te voeren voor het maken van pensioenkeuzes."De ondernemingsraad kan dus in samenwerking met de werkgever zorgen voor goede keuzebegeleiding. Denk bijvoorbeeld aan het aanbieden van persoonlijke inzichtgesprekken, workshops rondom financiële planning of het organiseren van informatiebijeenkomsten.

Werknemers blijven informeren

Daarnaast kan de ondernemingsraad "volgens haar een actieve rol spelen in het invoeren van digitale tools die de werknemers helpen bij het maken van pensioenkeuzes. "De ondernemingsraad kan ook een belangrijke bijdrage leveren door de werknemers goed te blijven informeren over het belang van keuzebegeleiding en hen te wijzen op de beschikbare ondersteuning."

"Tot slot kan de ondernemingsraad een rol spelen in de evaluatie van de keuzebegeleiding. Dit kan bijvoorbeeld door enquêtes te houden, waardoor het voor de werknemers mogelijk is om hun feedback te geven. Op basis van de resultaten kan de ondernemingsraad gerichte verbeteringen adviseren aan de werkgever."

Welke pensioenkeuzes zijn er te maken?

Er zijn talloze pensioenkeuzes te maken. "Denk bijvoorbeeld aan het kiezen voor een hoog/laag-pensioen. Hierbij kies je ervoor om in de eerste jaren van je pensioen een hogere pensioenuitkering te ontvangen, gevolgd door een lagere pensioenuitkering in de latere jaren. Dat kan handig zijn als je in de beginjaren van je pensioen hogere uitgaven verwacht. Andersom is een laag/hoog-pensioen ook mogelijk."

"Daarnaast is het mogelijk om je pensioendatum te vervroegen of juist uit te stellen. Het uitstellen van je pensioen geeft een hogere pensioenuitkering, terwijl eerder stoppen met werken een lagere pensioenuitkering geeft."

Ook kun je de verdeling tussen ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen aanpassen. "Hierbij kun je kiezen voor een hoger pensioen voor jezelf tijdens je leven, of juist voor meer zekerheid voor je nabestaanden na je overlijden. Bovendien is er een grote kans dat het binnenkort mogelijk wordt om een deel van je pensioenvermogen in één keer op te nemen op de pensioendatum. Dit kan handig zijn voor het aflossen van een hypotheek of het maken van een grote reis. Het is goed om je hierbij te realiseren dat deze pensioenkeuzes elkaar kunnen beïnvloeden. De wet verbiedt bijvoorbeeld het combineren van een hoog/laag-pensioen en het opnemen van een bedrag ineens."

Dit artikel is gesponsord door Montae & Partners.