Twijfel je of je in de or moet gaan? Ik zeg: doen!

Twijfel je of je in de or moet gaan? Ik zeg: doen!
Beeld: Shutterstock

Waarom zou je ambiëren lid te worden van de ondernemingsraad? Bij mijn vorige werkgever was er lange tijd geen or. Het ging goed en directie en werknemers vonden het wel best zo. Totdat twee collega's een ingeving kregen, of misschien een bepaald onderbuikgevoel. Stond er iets te gebeuren? Tijd om een or op te richten!

Zo begon mijn interesse in medezeggenschap. Samen met de bestuurder en een groepje collega’s zijn we aan de slag gegaan. Een jaar later was het zover: de allereerste or-verkiezingen.

Er waren aanzienlijk meer kandidaten dan or-zetels. Daarom campagnetijd: collega’s vertellen waarom jij hun stem verdient. Verkiezingen, drie dagen lang online stemmen via een extern stembureau, en wachten op de uitslag. Euforisch gaat wat ver, maar blij en opgelucht was ik wel toen ik hoorde dat ik was verkozen. Ik had zelfs de meeste stemmen gekregen, wow.

Feestelijk

Een paar dagen later werd onze allereerste or feestelijk geïnstalleerd. Eerst rollen, dan taken verdelen. Tegelijk communiceren met de achterban, een eigen agenda en speerpunten bepalen. Een or-mailbox instellen en nog tig andere dingen. Natuurlijk een basistraining voor een beginnende or.

Die training was amper achter de rug of daar kwam de eerste adviesaanvraag van de directie: het voorgenomen besluit het bedrijf over te laten nemen door het management. Met andere woorden, loskomen van het (internationale) moederbedrijf en zelfstandig verdergaan. Geen dertien-in-een-dozijn sinecure, maar een bijzonder impactvolle beslissing met mogelijk grote gevolgen voor het bedrijf en de werknemers. Na een snelkooktraject van enkele weken lag er een positief advies van de or. De verzelfstandiging verliep daarna succesvol en vele goede jaren volgden.

In de zes jaar dat ik voorzitter was hebben we als or meer dan 20 advies- en instemmingsaanvragen behandeld. Van een functiehuiswijziging tot een reorganisatie, van een nieuwe beoordelingssystematiek tot een wijziging van de pensioenregeling. Stuk voor stuk belangrijke onderwerpen met veelal gevolgen voor werknemers. Daarnaast hebben we zelf diverse onderwerpen bij de directie geagendeerd.

Bellend op het vliegveld

Soms was het bikkelen. Veel overleggen met or, directie, RvC en collega’s. Onderhandelen onder tijdsruk en/of onder geheimhouding. Er onderstond weleens frictie tussen het or-werk en mijn “echte” baan. Dat hoort erbij en daar moet je mee om leren gaan. Ook moet je flexibel in je agenda zijn en kunnen schakelen, ook in privétijd. Een belangrijk adviestraject ging gewoon door toen ik in Italië op vakantie was. Daar stond ik op het vliegveld, bellend met collega or-leden, de directie, onze or-adviseur en onze advocaat.

De macht van de or wordt vaak onderschat, in de zin van invloed uitoefenen ”

Al met al kijk ik terug op een boeiende, leerzaam en waardevolle tijd in de or. Waardevol voor mijzelf en voor al mijn collega’s. Wat het allerleukste was? Samenwerken met mijn collega-or-leden. We begonnen als negen individuen maar we werden een hecht team.

De macht van de or wordt vaak onderschat, in de zin van invloed uitoefenen. De toegevoegde waarde evenzo. Als or-lid ben je nog meer betrokken bij de organisatie dan een “gewone” werknemer. Namens al je collega’s denk en beslis je mee over bedrijfseconomische en sociale onderwerpen. Hoe gaaf is dat. De or doet ertoe. Als or-lid doe jij ertoe. Mocht je overwegen or-lid te willen worden, ik kan alleen maar volmondig zeggen: ga ervoor. Doen!

Alexander van der Meulen

Alexander van der Meulen

organisatieadviseur bij Basis & Beleid

Beeld: Shutterstock
werkwijze or

De medezeggenschap van de 'activistische ambtenaar' in de...

De 'activistische ambtenaar' staat volop in de schijnwerpers. Maar wat houdt dit precies in, en welke rol speelt de medezeggenschap in georganiseerde tegenspraak? Ambtenaren en experts delen hun inzichten: "Laat je trainen in het bewustzijn van je kracht."

werkwijze or

Volgens Steven: pas op voor de paarse krokodil

Wie even buiten de regels van het systeem valt, loopt snel vast in bureaucratische rompslomp. De 'paarse krokodil' uit een oude reclame is synoniem geworden voor dit eindeloze gedoe. Steven maakte het zelf mee en waarschuwt or's ervoor te waken.

Voor abonnees
Voor abonnees
Houding en opstelling or

Voor abonnees Checklist: 9 vaardigheden die een bestuurder moet leren

Leden van de ondernemingsraad volgen regelmatig cursussen om vaardigheden te ontwikkelen. Dat is prima, maar hoe zit het eigenlijk met de bestuurder?

Beeld: Shutterstock
communicatie

Or-leden zijn ook mensen: omgaan met verschillen en emoties

Or-werk is mensenwerk. In een bedrijf spelen emoties en ingrijpende gebeurtenissen een rol. Hoe ga je daar als or mee om? Dit artikel biedt handvatten voor open communicatie, een veilige cultuur en aandacht voor emoties.

or-voorzitter

Een goede or-voorzitter geeft (veel) complimenten

De functie van een or-voorzitter is niet alleen strijden tegen onrecht, maar vooral de discussie in goede banen leiden. En daarbij geven ze veel complimenten, betoogt or-voorzitter, gedragspsycholoog en 'complimentenprofessor' Marius Rietdijk.

Beeld: Shutterstock
Adviesrecht

'We zijn het oneens met voorgenomen besluit. Kunnen we afzien van het...

'We hebben een adviesaanvraag ontvangen over een ingrijpende reorganisatie waar we niet achter staan. Kunnen we afzien van het geven van advies?' In Vraag & Antwoord beantwoorden onze experts wekelijks een vraag over medezeggenschap.

Beeld: Shutterstock
werkwijze or

Verbeter de effectiviteit van de or door alle karakterkleuren te...

Wil je de samenwerking en communicatie in de or verbeteren, erken dan dat iedereen anders tegen zaken aankijkt. Het respecteren van deze verschillen is de basis voor effectieve samenwerking. Begin met het vaststellen van de kleuren in de or.

Beeld: Shutterstock
werkwijze or

Het or-jaarverslag: zo breng je impact or aantrekkelijk in beeld

Aan het begin van het jaar is het opstellen van het or-jaarverslag vaak een van de eerste taken voor de (ambtelijk) secretaris. Hoe pak je dat aan en zorg je ervoor dat het meer wordt dan een verplicht verantwoordingsdocument dat niemand leest? Deze 3 praktische tips helpen je op weg.

Onderwerpen beheren

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.