Het ene verzuim is het andere niet

Het ene verzuim is het andere niet

Hoeveel ziekteverzuim is er onder werkend Nederland? De percentages lopen op, richting 5 procent in 2022. Met aanzienlijke pieken en dalen per maand, blijkt uit cijfers van de arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare. Maar dat is het verhaal niet. In sommige bedrijfstakken, met name het midden- en kleinbedrijf gaat de stijging veel sneller. Dat komt vooral omdat steeds meer mensen langdurig uitvallen.

Twee grote arbodiensten, ArboNed en HumanCapitalCare meldden dat in november 4,8 procent van de werknemers bij aangesloten bedrijven uitviel door ziekte. Dat was net zoveel als de maand ervoor. Het aantal ziekmeldingen door corona daalde in november, terwijl het verzuim door griepachtige klachten gelijk bleef. Wel wisselen de percentages per maand, de ene maand meer zieken door griep, dan weer door corona, het gemiddelde lag in 2019 op 4,5 procent. Al met al niet erg veel meer zieke mensen.

Domino-effect

Toch was het ziekteverzuim volgens ArboUnie, een andere arbodienst in heel 2022 ruim 30 procent hoger dan het jaar ervoor. Zorverzekeraar Interpolis meldt een toename in het ziekteverzuim van 39 procent in 2022, vergeleken met 2021. Volgens Interpolis komt dat door corona, griep en het nijpende personeelstekort. Hierdoor neemt de werkdruk bij de overgebleven collega’s toe, waarna zij ook meer kans lopen om uit te vallen door ziekte. Dat domino-effect is steeds vaker te zien in bedrijven, zegt René Voets, directeur Bedrijven van Interpolis op CMWeb. ‘Als een organisatie kampt met te weinig personeel zorgt dit voor extra werkdruk bij de huidige werknemers. Hierdoor vallen op den duur werknemers uit, wat vervolgens de werkdruk bij andere werknemers nog meer opvoert.’

Werkdruk blijft erg belangrijk

Interpolis verwacht dat de hoge werkdruk van werknemers ook dit jaar belangrijk onderwerp van zorg en aandacht is. De verzekeraar stelt dat een kwart van de mkb-ondernemers zich nu al zorgen maakt over de gezondheid van de medewerkers. Die zorgen zouden moeten beginnen met een duidelijk onderscheid maken tussen verzuim dat waarschijnlijk van korte duur is en langdurig verzuim.

Dat denkt ook Joost van Buchem, woordvoerder van Interpolis. 'Als iemand griep heeft, heb je de plicht om iemand naar huis te sturen om ook de rest van je personeel te beschermen. Langdurig verzuim vraagt om een andere vorm van aandacht. Dan is het van belang dat het contact goed blijft en dat er een plan van aanpak wordt gemaakt voor terugkeer naar de werkvloer.'

Ziekteverzuim kan makkelijk langer duren

Het onderscheid tussen verzuim dat van korte duur zal zijn, zoals een griep en langdurig(er) verzuim is niet altijd even makkelijk te maken. Maar zeker als die griep langer duurt dan enkele weken is er reden voor extra aandacht en zorg. Vooral op mentale en psychische factoren, zoals werkdruk en werkstress. Want: ‘psychische klachten zorgen ervoor dat steeds meer mensen uitvallen, terwijl dit in veel gevallen met de juiste en tijdige hulp kan worden voorkomen. Dit blijft maatwerk.’ Zo schetst Redmer van Wijngaarden, directeur medische zaken bij ArboNed de reden om scherp te blijven op langer durend ziekteverzuim. Ook andere arbodiensten, waaronder ArboUnie beamen het domino-effect. Ze benadrukken dat verzuim door psychische oorzaken nog belangrijker zal worden dit jaar.

Stimulerende taak or

Ook Interpolis adviseert werkgevers om in gesprek te gaan met de werknemers over hoge werkdruk. ‘Alleen op die manier kan je voldoende een vinger aan de pols houden bij werknemers en kan je op tijd kijken hoe je de werkdruk kan verdelen om langdurige uitval te voorkomen.’ Hierbij speelt nog iets mee: schaamte. Meer dan de helft (54%) van de werkenden zegt zich schuldig te voelen als ze zich ziekmelden, blijkt uit recent onderzoek van Time2play. De helft van de ziekmeldingen heeft dus al een voorgeschiedenis.

Alle reden ook voor de ondernemingsraad om er scherp op te blijven. Je hebt tenslotte niet voor niets instemmingsrecht op bijna alles dat te maken heeft met arbeidsomstandigheden, werk- en rusttijden en werkdruk. Ook heeft de or een stimulerende taak om een veilige werkomgeving voor werknemers te bevorderen, volgens artikel 28 WOR.

Lees ook:

Nieuwe arboregelgeving: dit verandert er in 2025

Nieuwe arboregelgeving: dit verandert er in 2025

Kijkend naar de nieuwe arboregelgeving voor 2025, valt vooral op dat er nog veel onzeker is. Dit overzichtsartikel zet de vaststaande en mogelijke wetwijzigingen op een rij. Ook enkele recente aanpassingen in regelgeving, die invloed hebben op 2025, komen aan bod.

Beeld: Shutterstock

Column: keuzes rond arbeidsongeschiktheidsverzekeringen zijn ook taak...

In Nederland zijn werknemers verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Werkgevers betalen hiervoor premies aan het UWV, dat de hoogte van de premie bepaalt op basis van de arbeidsongeschiktheid in de sector. Maar ook de ondernemingsraad speelt hierin een rol, stelt Inge Bakker van Montae.

Beeld: Shutterstock

Model instellingsbesluit vaste VGWM-commissie

Een van de belangrijkste commissies binnen een ondernemingsraad is de VGWM-commissie. Deze houdt zich onder meer bezig met onderwerpen als naleving van de Arbowet, het arbobeleid en de RI&E, maar denkt ook mee over verzuim, duurzame inzetbaarheid en werkgeluk. Wat leg je vast in het instellingsbesluit? Dit voorbeelddocument helpt je daarbij.

Beeld: Shutterstock

Onveilige werksfeer bij ministerie I&W onder vergrootglas: FNV stelt...

Vakbond FNV stelt een onderzoek in naar de werkcultuur op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De omgangsvormen zijn sociaal onveilig, denigrerend en racistisch, zeggen ambtenaren en or-leden. Leidinggevenden intimideren en raden het melden van klachten af.

Beeld: Shutterstock

Rechter: terecht ontslag wegens negatieve uitlatingen over...

De vrijheid van meningsuiting van een medewerker mag worden ingeperkt als het de veiligheid op school aantast, oordeelt het hof in een hogerberoepszaak. In de rubriek Jurisprudentie bespreken juristen wekelijks een uitspraak.

Beeld: Shutterstock

3 tips over hoe je als or omgaat met instemmingsrecht bij arbozaken

Het sterkste recht van de ondernemingsraad als het gaat om arbeidsomstandigheden is het instemmingsrecht. Een werkgever moet de or schriftelijk om instemming vragen bij het invoeren, wijzigen of intrekken van arboregelingen. Met deze 3 tips sta je als or nóg sterker.

Beeld: Shutterstock

Bij een goed ADM-beleid gaat het om preventie, niet om sancties

Tijdens het werk mag je geen glaasje op hebben. Maar hoe kan een organisatie een goed alcohol-, drugs- en medicijnbeleid (ADM-beleid) ontwikkelen dat zowel voor de werknemers als voor het bedrijf werkt? En welke rol speelt de or hierin?

Beeld: Shutterstock

Checklist: is het ziekteverzuimbeleid in jouw organisatie op orde?

Controleer als or de volgende punten bij je werkgever: Is er zorgvuldig nagedacht over het verzuimbeleid? Zijn de protocollen duidelijk vastgelegd en was de or betrokken bij het opstellen ervan? Met deze checklist krijg je snel inzicht in de staat van het verzuimbeleid.

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.