Trajecten van verandering en organisatieontwikkeling lopen tegenwoordig langere tijd en soms vrijwel continu; de or moet zich voortdurend een mening vormen over nieuwe perspectieven en scenario’s.
De or wordt in fasen betrokken en moet zich dus telkens afvragen tot welke volgende stappen een advies of instemming kan leiden. En via wetgeving heeft de or veel meer rollen gekregen. Denk aan privacywetgeving, preventiemedewerker, ziekteverzuim, beloningsbeleid, klokkenluiders, werkkosten.
Een inhoudelijke rol op steeds meer terreinen
Samenvattend kunnen we zeggen dat medezeggenschap tegenwoordig van de ondernemingsraad vraagt:
- Een inhoudelijke rol op steeds meer terreinen, van ziekteverzuim- tot beloningsbeleid;
- Complexe besluitvormingsprocessen kunnen overzien en daarin positie nemen;
- Kunnen anticiperen op toekomstige ontwikkelingen van het bedrijf, binnen de maatschappelijke en economische context.
Van één naar vier overlegtafels
Ik begeleidde eens een ondernemingsraad van een overheidsbedrijf. De eigenaren lieten een onderzoek doen naar de financiën en de levensvatbaarheid en de gemeentepolitiek nam, mede door veranderde wetgeving, besluiten over de toekomstige organisatie.
Eerst kon die ondernemingsraad gewoon met de eigen bestuurder zakendoen. Nu ineens niet meer, nu moest die ondernemingsraad met de bestuurder van de gemeente (de gemeentesecretaris) aan tafel zien te komen, met de gemeentelijke ondernemingsraad overleggen, zorgen dat hij adviesrecht zou krijgen, de politiek van zijn toekomstvisie overtuigen.
Dus van één overlegtafel met goed vastgelegde rechten naar vier overlegtafels met een onduidelijke positie. En dan nog contact houden met de eigen collega’s …
Zeven Future Skills
Om die rollen te kunnen vervullen, worden van or-leden competenties gevraagd, skills. Dit type moderne competenties noemen we ook wel Future Skills.
Het vertellen van wat je vindt:
1. Pitchen
2. Framen
Je mening vormen in overleg met anderen:
3. Netwerken
4. Onderhandelen
Het grotere plaatje kunnen zien en keuzes maken:
5. Visievorming
6. Zichtbaar zijn
Je besluit dragen:
7. Ambassadeur zijn.
1
2
3
4
5
6
7
Gedurfd en onafhankelijk
Zonder schroom, onbevangen. Woorden die bij huidige praktijk van medezeggenschap horen. Zo’n gedurfd onafhankelijke opstelling is vooral een houding en een stijl, waarin de bovengenoemde zeven competenties de richting wijzen.
