In de ondernemingsraad zijn er ook verkiezingen. Als het meezit: met genoeg kandidaten een verkiezing voor de or als geheel. Soms heeft een or het ook goed samen, en hebben zij niet de behoefte om te stoppen na een zittingstermijn. Een grote verkiezingscampagne is dan vaak niet aan de orde. Te veel kandidaten geeft dan immers minder kans om herkozen te worden.
Soms wordt er waarlijk politiek bedreven
Na de installatie van de or zijn er vaak ook verkiezingen voor de verschillende rollen binnen de or. Soms spelen daar ook diverse belangen. Voor sommige or-leden hangt daar persoonlijk veel van af. Zoals extra uren voor het voorzitterschap en/of vrijstelling van het reguliere en soms saaie werk. Een dieptepunt voor mij als trainer was ooit een hele dag verkiezingen over de rollen van het dagelijks bestuur. Voorafgaand aan de cursus waren er al bondjes gesloten wie voor wie zou kiezen. Er werd waarlijk politiek bedreven.
De belangen om in het dagelijks bestuur zitting te krijgen zijn dan groot. Bij sommige ondernemingsraden is er in het reglement een eindpunt bepaald, zodat je je na 2 of 3 periodes je niet meer verkiesbaar mag stellen. Blijkbaar kennen we dat binnen politiek Nederland niet, en kun je tot het oneindige premier blijven.
Debatteren ..
Rutte heeft het er goed van afgebracht volgens de media tijdens het interview met “Vandaag Inside”. Hij verstaat de kunst zich er “dansend” uit te bewegen.
Debatteren behoort ook tot de kernvaardigheden van een or-lid. Hoe overtuig je de bestuurder, hoe neem je hem of haar mee? Soms bekijken we tijdens een training dan korte video’s, wellicht wordt dit een fragment om te herhalen. Mijn oud-collega heeft er zelfs een boek over geschreven getiteld Gloedvol debatteren voor ondernemingsraden. Het is echt een vak apart.
.. of verbindend communiceren?
Zelf ben ik meer van “verbindend communiceren”. Hoe kun je op zoek gaan naar common ground, waar liggen de gemeenschappelijke belangen en hoe krijg je die op tafel? Dit vraagt een meer open houding en een nieuwsgierige blik. Als standpunten eenmaal zijn ingenomen wordt het lastig en verhardt het klimaat.
Escaleren naar boven
Net zoals je soms in de politiek naar boven kunt escaleren, gebeurt dit ook in de medezeggenschap. Dan gaat een or de bestuurder voorbij en informeert de board van het moederbedrijf, of gaat in gesprek met de RvC over de zorgen van de or. Over het algemeen zet dit de verhoudingen meteen op scherp. De bestuurder voelt zich gepasseerd en zelfs geschoffeerd door deze handelswijze. Helaas heeft een or soms het gevoel wel te móeten escaleren, omdat hij anders niet gehoord wordt.
Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Tja, het blijft zoeken op welke wijze je je invloed pakt. En neem je voor lief dat het overlegklimaat tijdelijk tot het vriespunt daalt? Ook in de politiek komt het voor, maar meestal ontdooit het redelijk snel en we hebben elkaar toch weer nodig.
Tineke Visser is trainer, adviseur en procesbegeleider medezeggenschap en eigenaar TienOpleidingen.nl. Contact? Tineke.visser@Tienopleidingen.nl
