Dit blijkt uit onderzoek van het CNV. De vakbond herhaalt zijn oproep aan werkgevers om de werkvloer snel veiliger te maken. Dat is onderdeel van arbo-beleid, waarop de ondernemingsraad instemmingsrecht heeft.
Omgerekend naar een beroepsbevolking van 10 miljoen werkende mensen betekenen deze cijfers dat 3 miljoen soms werken onder intimiderende, vernederende of bedreigende omstandigheden. Uit het onderzoek blijkt ook dat van elke 6 ondervraagden er 1 met buikpijn naar het werk gaat. Eenzelfde percentage (15%) stelt dat de sfeer op de werkvloer hen stress bezorgt. Bij 11% heerst een angstcultuur en 15% vindt de manager onvoorspelbaar en onberekenbaar.
‘Schokkende cijfers’
‘Dit zijn schokkende cijfers’, aldus voorzitter Piet Fortuin van het CNV. ‘Een schrikbarend hoog aantal werkenden wordt geïntimideerd of vernederd. Dit is dus niet voorbehouden aan tv-programma’s, maar het gebeurt op tal van werkvloeren. Volstrekt onacceptabel uiteraard. De werkplek moet veilig zijn.’
Vrouwen hebben meer te maken met grensoverschrijdend gedrag en intimidatie dan mannen. Ruim een derde van alle vrouwen (36%) heeft grensoverschrijdend gedrag ervaren van een leidinggevende, tegen 23% van de mannen. Van hen heeft 1 op de 6 haar baan opgezegd door dit gedrag. Van de mannen heeft 9% ooit een andere werkgever gezocht wegens intimidatie. Vrouwen lopen ook vaker een burn-out op, en melden zich vaker ziek door grensoverschrijdend gedrag.
Probleem serieuzer nemen
Iets meer dan de helft van de werkgevers treedt op tegen grensoverschrijdend en intimiderend gedrag. Bij 16% doet de werkgever niets, en 33% weet niet of de werkgever ertegen optreedt. Ruim een kwart van de ondervraagden weet ook niet waar ze terecht kunnen met klachten over intimiderend gedrag op de werkvloer. Het CNV roept werkgevers op om snel werk te maken van een veilige werkvloer. ‘De persoonlijke schade voor werknemers is enorm.’
Fortuin denkt dat de recente schandalen rond TV-programma’s als De Wereld Draait Door, en eerder dit jaar bij The Voice of Holland en het wangedrag bij voetbalclub Ajax voldoende aanleiding zijn om dit probleem serieus te nemen. ‘Vertrouwenspersonen moeten worden opgeleid om dit gedrag te herkennen en te voorkomen. Voor intimiderend gedrag mag geen plek meer zijn op de werkvloer.’
Arbeidsinspectie
Al jarenlang laten landelijke onderzoeken zien dat ongewenst gedrag op het werk op grote schaal plaatsvindt. Volgens de FNV heeft de Nederlandse Arbeidsinspectie een speciaal team dat bedrijven controleert op sociale veiligheid. Dit team controleert na meldingen of het beleid op orde is. Is dat niet het geval, dan krijgt de werkgever een jaar om het in orde te maken. De FNV vindt dat sociaal beleid corrigeren sneller moet. En ook dat elk bedrijf een gedragscode moet hebben, waarin duidelijk is opgenomen welk gedrag niet wordt geaccepteerd, met een helder sanctiebeleid bij overtredingen.
Vertrouwenspersoon
GroenLinks heeft een eigen wetsvoorstel in voorbereiding dat aanstuurt op een verplichting tot het aanwijzen van een vertrouwenspersoon. Maar nog steeds heeft nog niet de helft van de bedrijfsorganisaties vanaf 50 medewerkers een RI&E voor ongewenste omgangsvormen. Laat staan dat ze er beleid op hebben gemaakt of maatregelen hebben genomen die ze regelmatig evalueren. En slechts 13 procent van de slachtoffers stapt naar een vertrouwenspersoon nadat zij ongewenst gedrag hebben meegemaakt.
Cultuur moet veranderen
Het kabinet stelde eerder dit jaar een speciale regeringscommissaris aan tegen seksueel overschrijdend gedrag en seksueel geweld. Deze regeringscommissaris (Mariëtte Hamer) moet het kabinet gevraagd en ongevraagd adviseren bij de totstandkoming en uitvoering van een actieplan. Daarnaast wordt van Hamer verwacht dat zij een herkenbaar boegbeeld én aanjager is van de verandering die nodig is om de cultuur te doorbreken die nu leidt tot seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Daar hoort het organiseren van een langjarig maatschappelijk debat bij.
